تحول‌هاي ديني عصر صفويه و نقش عالمان عاملي: مطالعه موردي محقق كركي و شهيد ثاني

Religious Developments of Iran under Safavids and the Role of Emigrant Ulama: a Case Study on Muhaghigh KarakI and Shahid-e Sam

پيش از اين تحول‌هاي ديني عصر صفويه و اهميت مهاجرت فقيهان عاملي از جنبه‌هايي بررسي شده است، هرچند اختلاف نظرهاي جدي درباره اهميت و تاثير مهاجرت فقيهان عاملي به ايران در عصر صفويه وجود دارد. در اين نوشتار اهميت و تاثير مهاجرت فقيهان عاملي از زاويه نقش آنها در تحول در گفتمان‌هاي ديني عصر صفويه، با تكيه بر آراي محقق كركي و شهيد ثاني بار ديگر ارزيابي شده است. همچنين ادعا شده كه عالمان عاملي نقش مهمي در تحول گفتمان حاكم بر مراكز علمي ايران از نگاه فلسفي به فقهي داشته‌اند.

So far, religious developments of Iran during Safavid period and the role of die emigrant ulama of Jabal ʹAmil in these developments, has attracted a considerable scholarly attention. But there are still serious controversies on the importance of this emigration. The present paper aims to examine this subject from a rather different point of view, i.e. the role of ʹAmili ulama in changes of religious discourse of safavid Iran. To come up with this, it draws on two prominent ʹAmili shiʹite scholar, Muhaghigh-e KarakI and Shahid -i SanT-ʹs jurisprudential ideas to re-evaluate the aforementioned change and the emigrant ulamaʹs role in this proeess. It also elaims an efficacious role for these emigrant ulama in shifting the innate character of religious discourse of safavid Iran From a philosophical to a rather jurisprudential one.