مقايسه قابليت توليد ارقام آفتابگردان از نظر عملكرد دانه و روغن در شرايط تنش آبي

Comparison of Performance Potential of Sunflower Cultivars for Seed and Oil Yield in Water Deficit Stress Conditions

مقايسه قابليت توليد ارقام آفتابگردان از نظر عملكرد دانه و روغن در شرايط تنش آبي ا. عباسي سيه‌جاني1، س. خماري2 و آ. صادقي3 چكيده آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار طي سال زراعي 1386 و در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز اجرا شد. تيمار تنش كمبود آب در پنج سطح (50، 100، 150، 200 و 250 ميلي‌متر از طشتك تبخير كلاس A) در كرت‌هاي اصلي و سه رقم آفتابگردان (آرماويرسكي، آلستار و ايروفلور) در كرت‌هاي فرعي قرار گرفتند. نتايج آزمايش نشان داد كه در صورت آبياري كرت ها در تيمار تنش (250 ميلي‌متر تبخير از طشتك كلاس A) عملكرد از 4865 كيلوگرم در هكتار به حدود 2122 كيلوگرم در هكتار كاهش يافت. در بين ارقام از نظر صفت عملكرد دانه رقم آرماويرسكي از عملكرد بيشتري نسبت به هيبريد آلستار برخوردار بود ولي هيبريد ايروفلور اختلاف معني‌داري از نظر صفت مذكور با هيچ يك از دو رقم فوق نداشت. افزايش شدت تنش كمبود آب باعث كاهش معني دار عملكرد دانه، درصد و عملكرد روغن، وزن 100 دانه، وزن مغز دانه، وزن پوسته و افزايش تعداد دانه پوك شد.

In order to investigate the effects of water deficit stress on grain yield and some traits three sunflower cultivars, have been used based on randomized complete block design using a split plot experiment at Agricultural Research Station of Azad University of Tabriz in 2007. Five levels of water deficit (50, 100, 150, 200 and 250 mm evaporation from evaporation pan, class A) were assigned as main-plot and three levele of cultivars (Armavirsky, Allstar and Euroflour) were used as sub-plot in present work, Results indicated that grain yield were reduced to 4865 to 2122, kg.ha"1 when plots were irrigated after 50 to 250 mm evaporation from the pan class A. Among cultivars studied ʹArmavirskyʹ produced higher yield than ʹAllstarʹ but it did not show significant difference lrom ʹEuroflourʹ. Increasing water deficit stress decreased seed yield, oil yield, oil percentage, 100 grain weight, achene hull weight, kernel weight and increased number of unfilled seed.