تاثير سطوح مختلف شوري بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام اصلاح شده برنج

تاثير سطوح مختلف شوري بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام اصلاح شده برنج

تاثير سطوح مختلف شوري بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام اصلاح شده برنج ر. اسدي1، م. رضايي1 و ا. اميري2 چكيده استان مازندران يكي از مناطق عمده كشت برنج در ايران مي باشد ولي متاسفانه مناطق زيادي از اراضي زراعي اين استان به دلايل گوناگون از جمله همجواري با دريا از شوري خاك و آب و كاهش عملكرد ناشي از آن رنج مي برد. به منظور يافتن ارقام مقاوم به شوري و همچنين بررسي واكنش ارقام اصلاح شده به سطوح مختلف شوري اين آزمايش به صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك كامل تصادفي با دو فاكتور ارقام مختلف برنج (دشت، خزر، كادوس، نعمت، ندا، فجر، شفق و ساحل) و سطوح مختلف شوري آب شامل: 1، 2، 4 و 6 دسي زيمنس برمتر طي سال زراعي 1383 در مزرعه تحقيقاتي موسسه تحقيقات برنج كشور- معاونت مازندران (آمل) به اجرا در آمد. نتايج نشان داد افت نسبي عملكرد در تيمارهاي شوري نسبت به شاهد به ترتيب معادل 23، 63 و 85 درصد بود. در شرايط شوري بين عملكرد و ارتفاع بوته، تعداد پنجه، درصد دانه پرشده و پرنشده در خوشه، تعداد خوشه، وزن صددانه و طول خوشه همبستگي منفي ولي با تعداد كل پنجه همبستگي مثبت وجود داشت. آستانه كاهش عملكرد ارقام اصلاح شده 3/1 دسي زيمنس برمتر بود. صفت تعداد دانه در خوشه بيشترين و صفات وزن صد دانه، درصد باروي و ارتفاع گياه كمترين حساست را نسبت به شوري آب آبياري دارا بودند. همچنين نتايج نشان داد با استفاده از صفات تعداد و وزن خوشه مي‌توان عملكرد برنج در حالت تنش شوري آب را تخمين زد (85/0=r2).

The Effects of Salinity on Yield and Yield Components of Improved Rice Cultivars R. Asadi1, M. Rezaei1 and E. Amiri2 Abstract Mazandaran province is an important area in rice cultivation but salinity is one the biggest constraint to obtain crop potential yield in some part of the coastal line of rice cultivated area in northern Iran. In order to find tolerant varieties and study the reaction of some newly released high yielding varieties to different levels of salinity of irrigation water a Factorial experiment was conducted in a RCD in a greenhouse at the Rice Research Institute of Iran, Amol station. 8 varieties, cultivated in pots, were tested with 3 levels of salinity (2, 4 and 6 dS.m-1) along with control (S0: EC=1 dS.m-1) with 3 replications. Results showed that salinity had adverse effects on yield, number of tillers per pot, filled and unfilled spikelets, fertility, 100 grain weight, but increased number of unfilled tillering. Relative yield in salinity treatment in comparison with fresh water were 23, 63 and 85 percent, respectively. The average of rice yield loss threshold was calculated 1.3 dS.m-1. In average, number of panicle and no. of filled spikelets accounted for 80 and 59% of total variation of grain yield, but it decreased by increasing in salinity level. There was a high correlation between yield and number of panicle and grain weight per panicle. The results showed that the yield in each salinity level could be predicted by number and weight of panicle (r2= 0.85)