نقش فضاهاي باز محله در رشد و خلاقيت كودكان

نقش فضاهاي باز محله در رشد و خلاقيت كودكان

امروزه با توسعه روزافزون شهرهاي كوچك و بزرگ و فاقد فضاهاي شهري مطلوب، سازگارسازي محلات مسكوني و فضاهاي عمومي آنها با نياز هاي ساكنان در كانون توجه كارشناسان قرار گرفته است. فضاهاي باز (عمومي) محله اي، دربرآورده ساختن نيازهاي اجتماعي و فردي كودكان و نوجوانان محله، نقش منحصر به فردي دارند. اين فضاها بخش عمده اي از زمان و محيط زندگي روزمره ساكنان از جمله كودكان و نوجوانان را به خود اختصاص مي دهند و از ديدگاه مهندسي عوامل انساني، ارتقاي كيفيت اين فضاها مي تواند در سلامت و رشد قواي جسمي، تقويت تعاملات اجتماعي و همبستگي گروهي، و حتي آموزش و رشد خلاقيت كودكان و نوجوانان موثر باشد. در اين نوشتار، نقش فضاهاي باز در رشد فيزيكي وخلاقيت كودكان و نوجوانان تبيين شده و بخشي از قابليت فضاهاي عمومي و بوستان هاي محلي معرفي شده است. در اين راستا با استفاده از روش تحقيقي تحليل محتوا، برخي از مطالعات سلامت، رشد و خلاقيت كودكان و نيز طراحي محيط هاي ويژه كودكان بررسي شده است. در پايان با تاكيد بر نگرش انسان سنجي و مهندسي عوامل انساني در طراحي متناسب با رشد و خلاقيت كودكان، معيارهاي 1) دسترسي، 2) مقياس، 3) جذابيت، 4) شايستگي و پاسخگويي، 5) آسايش و ايمني و 6) مشاركت پذيري ارايه شده است. از بين معيار هاي پيش گفته، مشاركت كودكان در فرايند طراحي فضاهاي همسايگي، بوستان هاي كودك و فضاهاي بازي به عنوان يكي از راهكارهاي فعال و پوياي طراحي پيشنهاد شده و استنتاج مي شود كه مشاركت مستقيم كودكان در خلق فضاي آنان، علاوه بر ايجاد تمايل بيشتر به حضور و تعامل در محيط، امكان رشد جسمي، ذهني، اجتماعي، استعدادها و خلاقيت هاي محيطي آنان را نيز فراهم مي سازد.

Nowadays, with the development of towns and cities without responsive and healthy public urban spaces, adaptation of neighborhood spaces with the needs and desires of residents have been concerned as the solution.Neighborhood open spaces have a unique role in response to the children and adolescents’needs and desires. Theses spaces are of the main environments of children’s daily life and can improve their physical growth (health), social relationships and overall growth and creativity. This research explores the role of neighborhood space characteristics such as children’s parks,playgrounds and residential streets in the growth, physical activity and environmental creativity of children. The main results of the study-with an anthropometrics and ergonomics approach show that, environmental design principles such as 1)accessibility 2)Scale 3)interest 4) Afford and response 5)comfort and safety and 7)participation have significant role in the overall growth (health) and creativity of children. Finally, the children’s participation in the process of space making such as playing areas has been proposed as a key principle that can improve the physical and mental health (growth), social relationships and environmental creativity of children.