اسلام و گونه همزيستي با ناهمكيشان

پرواضح است كه در جهان، اديانِ بسياري با باورها و خاستگاه هاي گوناگون وجود دارد. براي پيروان هر ديني نسبت به اديان ديگر پرسش هايي بنيادين مطرح است از قبيل: حقانيت آن اديان، نجات اخروي و چگونگي تعامل با پيروان آن. در اين باره چهار رويكرد مشهور وجود دارد: ابطال‌گرايي1، انحصارگرايي2، شمول‌گرايي3 و كثرت‌گرايي.4 كثرت‌گرايي از موضوع هاي مهم فلسفي‏ دوران معاصر است كه به حوزه‌هاي متعددي همچون دين، سياست، فرهنگ، جامعه‌شناسي، اخلاق و... تسري‏ يافته است. در اين ميان كثرت‌گرايي ديني ـ كه نخستين بار در آراي جان هيك، فيلسوف معاصر مطرح شد ـ اهميتي ويژه‌‏ دارد. كثرت‌گرايي ديني‌ هنجاري، پاسخي به پرسش چگونگي همزيستي با پيروان اديان ديگر است. بر پايه اين نظريه بايد با آنان رفتاري با احترام و مدارا داشت. اسلام كسي را به پذيرفتن دين مجبور نمي‌داند و نيك‌زيستي را با ناهمكيشان، چه ديندار باشند و چه بي‌دين، به گونه واقعي و گسترده آن پذيرفته و بر آن بسيار سفارش كرده است. اگر كافران و مشركان با مومنان سر جنگ نداشته باشند و حقوق آنان را ناديده نگيرند، مومنان نيز حق هيچ‌گونه برخورد ناخوشايند با آنان را ندارند. حتي اگر آنان با مومنان وارد جنگ شوند نيز، قرآن كريم مومنان را به، از اندازه نگذشتن، فرمان داده است