جادو، زيرساختي بُنيادين در جهان‌بيني اسطوره‌اي

جهان‌بيني اسطوره‌اي را، همچون روندي نيرومند و ديرپاي در انديشه آدمي، مي‌توان در كنار دو جهان‌بيني ديگر نهاد: جهان‌بيني علمي و جهان‌بيني فلسفي. نگارنده در اين جُستار، به بيان دو مكتب نقد اسطوره شناختي مي‌پردازد كه نامگذاري اين دو مكتب را نيز خود بر عهده داشته است: يكي مكتب نقد اسطوره‌شناختي ژرفا؛ دو ديگر، مكتب نقد اسطوره‌شناختي برون رواني. در مكتب نقد اسطوره شناختي برون رواني جهان‌بيني اسطوره‌اي سامان يافته از مايه‌ها و عناصر بُنياديني همچون: جادو، تابو، آيين، توتم، نيگوييم، ازدواج مقدّس، جاندارانگاري وقرباني كردن پادشاه بررسي مي‌گردد؛ و به بررسي جادو به عنوان زيرساختي بُنيادين در گونه‌هاي مانندي و پيوندي آن مي‌پردازيم، و كاركرد آن را در اسطوره و حماسه و آيين نشان مي‌دهيم؛ همچنين به تبيين اين نكته مي‌پردازيم كه دو مايه‌ جهان‌بيني اسطوره‌اي: ازدواج مقدس و قرباني كردنِ پادشاهان، در راستاي باروري و بالش و فزايش طبيعت بر بنياد جادوي مانندي استوار شده است.

We can put the mythical ideology, as an old and powerful trend in human thought, side by side with two other ideologies: scientific and philosophical ideologies. In this research, we talk about two mythological criticism schools which we have named and organized: the school of depth mythological criticism and the school of exterior mental mythological criticism. In the exterior mental mythological criticism school, the mythical organized ideology should be assessed from the viewpoint of basic elements and constituents like magic, taboo, tootem, nigueem, poyogani sepand (the holy marriage), animation, barkhy (sacrifice) of the sky ruler, and etc. In this research, we explore magic deeply and clearly as a basic infrastructure in this likelihood kinds and links we also indicate the function of those two kinds of magic in myth, epic and religion. Also we show that the two elements of mythical ideology, that is, poyogani sepand and barkhy of the sky ruler, have been based upon fertilization, growing and reproduction of nature according to a magic- like frame.