شناسايي كانون هاي جرم خيز شهري با استفاده از مدل‌هاي آماري گرافيك مبنا و سامانه هاي اطلاعات جغرافيايي GIS مورد مطالعه: سرقت در شهر زنجان

شناسايي كانون هاي جرم خيز شهري با استفاده از مدل‌هاي آماري گرافيك مبنا و سامانه هاي اطلاعات جغرافيايي GIS مورد مطالعه: سرقت در شهر زنجان

طي سال‌هاي اخير، علاقه و توجه وافري به تحليل رابطه مكان و بزهكاري و مطالعه تاثير متقابل انسان و محيط و شرايط و زمينه‌ها در شكل‌گيري الگوهاي مكاني بزهكاري به وجود آمده است. شناسايي عوامل محيطي و مكاني بروز جرم و سعي در از بين بردن اين عوامل و يا كاهش اثرات آن، مهم‌ترين راهكار پيشگيري از وقوع ناهنجاري‌ها شناخته شده است. اين پژوهش با هدف تحليل الگوهاي فضايي ناهنجاري‌هاي مرتبط با سرقت در شهر زنجان و شناسايي عوامل تسهيل‌كننده ارتكاب اين جرايم و به منظور كنترل محدوده‌هاي آلوده به اين جرايم، با استفاده از مدل‌هاي گرافيكي در محيط سامانه اطلاعات جغرافيايي انجام گرفته است. روش پژوهش توصيفي و تحليلي است و براي شناسايي الگوهاي فضايي بزهكاري در شهر زنجان از آزمون هاي مركز متوسط، بيضي انحراف معيار و تخمين تراكم كرنل استفاده شده است. جامعه آماري پژوهش تمامي جرايم مرتبط با سرقت است كه در طي يك سال در محدوده شهر زنجان به وقوع پيوسته است. مطابق يافته‌هاي اين پژوهش، مهم ترين كانون‌هاي تمركز بزه سرقت از منازل بر محلات انصاريه، اعتماديه، دباغلر، حسينيه، درمانگاه و گونيه انطباق يافته است. تنها كانون جرم‌خيز بزه سرقت از مغازه ها در محدوده بخش مركزي شهر و بازار سنتي شهر زنجان بوده است. بيشترين ميزان سرقت وسايل نقليه در خيابان فردوسي حد فاصل بازار سنتي شهر و سه راه بيجار رخ داده است. بيشترين تمركز بزه سرقت از مكان‌هاي دولتي نيز در محله فرودگاه زنجان ديده مي‌شود. به نظر مي‌رسد، نوع و ميزان كاربري ها و نحوه توزيع آن در سطح شهر زنجان و نوع استفاده از محيط كالبدي اين شهر، در ايجاد زمينه‌ها و شرايط ارتكاب بزه موثر بوده است. بنابراين با شناخت، اصلاح و كنترل مشخصه‌هاي مكاني و ويژگي‌هاي محيطي كه در انديشه يك مجرم بالقوه براي ارتكاب بزه مناسب و مفيد تشخيص داده مي‌شود، مي‌توان از بروز انواع بزهكاري در محلات اين شهر پيشگيري كرد.

During recent years there was a great interest (1) to examine the relationship between place and delinquency, (2) to study on "mutual effects of human and environment" in one hand and "conditions and grounds of planning situational patterns of crime" on the other hand. To find environmental and situational factors of crimes and trying to remove them or decrease their effects is the most important way to prevent abnormalities. This article aims to analyze situational patterns of theft in Zanjan and identify its facilitating factors and finally control polluted areas by means of graphic – based models and geographical information system. The method of this research is analytical and descriptive….the statistical universe of this study is all crimes of theft which committed in Zanjan for a year. According to our findings, the most important hot spots of theft from homes are Ansarieh, Etemadieh, Dabaghlar, Hosseinieh, darmangah and Gunieh. The only hot spot of theft from stores is in down town and traditional market of Zanjan. The most frequency of theft of vehicles is in Ferdosi Street (within traditional market and Bijar junction). The frequency of theft from governmental offices is seen in Foroodgah town. It seems that some situations in Zanjan, based on their physical environment have a potential grounds and conditions for commission of crimes. Therefore, we can by identifying these situations and trying to control and reform these potential grounds which may direct a potential offender to commit a crime, prevent delinquency and committing crimes.