رهيافت‌هاي زيبايي‌شناسي به مثابه طراحي و توسعه محصول

رهيافت‌هاي زيبايي‌شناسي به مثابه طراحي و توسعه محصول

تمام طراحان در جستجوي پيداكردن روندي براي حل مسيله زيبايي‌شناختي در طراحي و توسعه محصولات هستند. آنها تلاش مي‌كنند، طرح پيشنهادي خود را با آن روند انجام دهند و از اين طريق به اهداف، سفارش‌دهندگان خود يعني كارفرمايان و خريداران جامه عمل بپوشانند. چنانچه به اعتراف طراح با تجربه‌اي چون «هوفلر» همواره يك تضاد بين تيوري و عمل وجود داشته است و طراحان نمي‌توانستند آزادانه احساس زيبايي‌شناختي خود را بدون درنظرگرفتن درخواست‌هاي سفارش‌دهندگان بيان نمايند و هميشه اين فشار بر روي طراحان وجود داشته است. افرادي مانند «كريستوفر الكساندر»1 كه از وي به عنوان يكي از بنيان‌گذاران متدولوژي طراحي يادمي‌شود، معتقد است مشكلات و مسايلي كه طراحان بايد آن را حل نمايند، خيلي پيچيده‌تر از آن است كه تنها با احساسات و خلاقيت‌هاي هنري قابل حل باشد و بر همين اساس جهت مواجه با مشكلات و مسايل طراحي بايد به تحليل و پردازش بازار پرداخت. اين نوع نگاه يكي از آشناترين روندها براي طراحان محسوب مي‌شود كه بدان فرم تاثيرگرفته از بازار مي‌گويند كه بارزترين هدف اين روند، مجاب‌كردن استفاده‌كننده مشخص در ايجاد علاقه و خريد محصول است. متاسفانه اغلب اين سوي‌تفاهم پيش آمده است كه هدف از تلاش‌هاي مربوط به روندهاي طراحي، بدست‌آوردن يك روند فراگير واحد مي‌باشد و اين امر ناديده گرفته شده كه مشكلات و مسايل مختلف، روندهاي متفاوتي مي‌طلبد. اينكه كدام روند كاربرد بهتري براي حل مسايل زيبايي‌شناختي دارد، سوالي است كه بايد در آغاز تمامي پروژه‌هاي طراحي صنعتي مطرح و پاسخ داده شود. حال اگر بپذيريم روندي براي حل مساله زيبايي‌شناسي وجود دارد و زيبايي‌شناسي را به عنوان يك زبان مورد توجه قراردهيم و درخواست‌هاي استفاده‌كننده را از طريق مطالعات بازار و روش‌هاي مرتبط آن به دست آوريم. آنگاه اين سوال مهم در حل مسيله زيبايي‌شناختي پديدار مي‌شود، كه آيا تنها روندي كه در اختيار طراحان قرار دارد، همان روند و رهيافت برخاسته از بازار است‌؟ آيا روند‌هاي جايگزين مي‌توانند، جانشين مناسبي براي اين روند باشند‌؟ اين مقاله با مطالعه اهداف طراحي تعدادي از طراحان، چشم‌انداز كلي را شكل مي‌دهد و نكات ضعف و قوت اين روند را مطرح نموده و از اين طريق خواننده را هدايت نموده تا بتواند تصميم بگيرد. آيا مي‌توان به جز روند استخراج شده از بازار از روند ديگري استفاده نمود‌؟ آيا نمودهايي از روندهاي جايگزين وجود دارد كه بتوان به آنها استناد كرد‌؟

Designers are always in search of an approach to help them deal with the question of aesthetics in product design and development and thus meet the demands of their clients. As one experienced designer, Heufler admits, theory and practice are always clashing as designers cannot freely express their aesthetic feelings without considering the demands of the clients and this, he says, has always been a burden for them. Christopher Alexander, who is known as one of the founders of design methodology, believes problems faced by designers are often so complex that they cannot be resolved through a merely emotional approach or artistic creativity. He suggests that such problems necessitate a proper market analysis. This approach is known as “form affected by market” and is one of the most familiar approaches for designers. Its main objective is to make specific clients interested enough in a product to convince them to buy it. Unfortunately, a lot of people mistakenly conclude that designers are trying to come up with one universal approach to face the problems of product design. However, the fact is different problems warrant different approaches. The first question that should be raised at the beginning of all industrial design projects is which approach works better aesthetically. If we accept the fact that there are different approaches to address the issue of aesthetics and consider aestheticism as a form of language while identifying customer demands by analyzing the market, the next important question would be, is the market-based approach the only approach that designers can adopt? Are there any alternative practical approaches? This article studies the objectives of a number of designers before presenting a general perspective. It examines the pros and cons of various approaches to help the reader make the best decision. The main question is “Can designers adopt an approach other than the market-driven one?” or rather “Has there been any alternative approaches?”