اثر غلظت‌هاي مختلف مس بر فعاليت‌ آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان و تركيب‌هاي فنليدر برگ و ريشه گياه بارهنگ (Plantago major L.)

Effect of various concentrations of copper on antioxidant enzymes activity and phenolic compounds content in leave and root of Plantago major L.

بارهنگ (Plantago major L.) گياهي عموماً علفي، از خانواده Plantaginaceae است كه داراي برگهايي با پهنك بزرگ واقع در سطح زمين است. اين گياه در منطقه وسيعي از دو قاره آسيا و اروپا و همچنين آفريقا و آمريكاي شمالي مي‌رويد و داراي تركيب‌هاي شيميايي نظير پلي‌ساكاريدها، ليپيدها، مشتقات كافئيك اسيد، فلاونوئيدها، ترپنوئيدها، آسكوربيك اسيد، بنزوئيك اسيد، فروليك اسيد، گالاكتورونيك اسيد و ... مي‌باشد. در اين مطالعه گياه بارهنگ تحت شرايط گلداني كشت و با محلول غذايي هوگلند تغذيه شد و بعد از رسيدن به مرحله سه برگي، مس به شكل CuS04 همراه با هوگلند در غلظت‌هاي صفر (شاهد)، 100، 300، 500، 700 و 1000 ميكرومولار بر گياهان اعمال گرديد. به‌طوري كه قبل از ورود به مرحله زايشي، فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان (كاتالاز، پراكسيداز، پلي‌فنل‌اكسيداز و آسكوربات پراكسيداز) و ميزان تركيب‌هاي فنلي در سطح برگ و ريشه گياهان تحت تيمار بررسي گرديد. در واقع هدف از تحقيق اين بوده كه غلظت‌هاي مختلف مس چه تأثيري بر آنتي‌اكسيدانهاي آنزيمي و ميزان تركيب‌هاي فنلي در بارهنگ دارند. نتايج نشان داد كه با افزايش غلظت مس، فعاليت آنزيم‌هاي كاتالاز و آسكوربات پراكسيداز و پراكسيداز در سطح ريشه و برگ كاهش يافت كه اين كاهش در سطح ريشه نسبت به شاهد در سطح 05/0 معني‌دار بوده است. همچنين فعاليت پلي‌فنل اكسيداز نيز در برگ و ريشه افزايش يافت كه در سطح ريشه اين افزايش نسبت به شاهد معني‌دار بود. بنابراين ميزان تركيب‌هاي فنلي نيز در ريشه افزايش يافت كه اين افزايش در مقايسه با شاهد معني‌دار نبوده، ولي در برگها كاهش را نشان داد.

Plantago species generally are grassy plants that belong to Plantaginaceae, with large lamina on the ground surfaces. Plantago major L. grows widely in Asia, Europea, Africa, and North American and contains chemical compounds such as polysaccharides, lipids, coffeic acid derivatives, flavonoids, terpenoids, ascorbic acid, benzoic acid, ferrolic acid, galactoronic acid and so on. In this study, Plantago major L. plants were cultured in several pots irrigated with hougland solutions and after 20 days, during 3 leaves stage, irrigation was continued with hougland solutions containing different concentrations of CuS04, 0 (control), 100, 300, 500, 700 and IOOJIM. Antioxidant enzymes activities (catalase, peroxidase, poly phenol oxidase, ascorbate peroxidase) and phenolics content in leaves and roots were measured. The aim of the study was the effect of copper concentrations on antioxidant enzymes and phenolic compounds content in plantago major L. The result shows that by increasing concentration of copper in the medium, activity of catalse, ascorbate peroxidase and peroxidase in the root and leaves decreased significantly (0.05) in comparison with control. Polyphenol oxidase enzyme activity in roots and leaves increased, that was only significant in roots. Phenolics content increase in roots that was not significant but the decrease in leaves was significant.