ارزيابي جمعيت‌هاي سيب حاصل از تلاقي كنترل شده ارقام ايراني و خارجي و ارتباط بين صفات رويشي و زودباردهي

An Evaluation of Populations from Controlled Crosses between Iranian and Exotic Apples and Relationship between their Vegetative and Early Flowering Characters

به منظور بررسي ارتباط بين برخي خصوصيات مورفولوژيكي، فنولوژيكي و زود باردهي در طول چندين سال متفاوت رشدي، پژوهشي روي جمعيت‌هاي سيب حاصل از تلاقي كنترل شده انجام گرفت. در اين آزمايش برخي صفات كمي و كيفي در بيش از 400 نتاج حاصل از چهار تركيب تلاقي سيب‌هاي ارقام گلاب و شفيع‌آبادي به عنوان والدين پدري و ارقام رداسپار و گلدن اسموتي به عنوان والدين مادري، اندازه‌گيري شدند. پارامترهاي آماري مانند ضريب تغييرات فنوتيپي و شاخص تنوع فنوتيپي شانون-ويور به عنوان معيارهايي از تنوع ژنتيكي بر اساس صفات كمي و كيفي محاسبه شدند. نتايج تجزيه واريانس وجود تفاوت‌هاي معني‌داري را بين جمعيت‌هاي مورد تلاقي نشان داد. همچنين مقايسه ميانگين داده‌ها نشان داد كه تفاوت معني‌دار بين جمعيت‌هاي مورد مطالعه وجود دارد كه بيشتر متاثر از خصوصيات والد مادري مي‌باشد. نتايج تجزيه همبستگي ساده صفات، وجود همبستگي هاي مثبت و منفي معني دار بين برخي صفات مهم چون ارتفاع دانهال، محيط تنه، اندازه سطح برگ، طول و عرض برگ، نياز سرمايي بذور، زود باردهي و غيره را نشان داد. نتايج تجزيه عامل‌ها نشان داد كه 8 عامل اصلي با مقادير بالاتر از يك، بيش از 73 درصد از واريانس كل را توجيه مي‌كنند. تجزيه خوشه‌اي جمعيت‌ها بر اساس صفات مورد اندازه‌گيري به روش وارد، توانست تركيب تلاقي داراي والد مادري مشترك را در يك گروه قرار دهد.

To study the relationship between some morphological, phonological and early flowering (reduced juvenile phase) characters during some different growing seasons, a study was performed on apple seedling populations obtained from controlled crosses. Some qualitative as well as quantitative traits were assessed in more than 400 progenies from four populations of crosses between Golab-e Kohanz and Shaft Abadi as pollen parents and Golden Smoothee and Red Spurʹ as seed parents. Such statistical parameters as Coefficient of Variance as well as Shannon- Wearver index, as indices for genetic diversity, were evaluated for quantitative and qualitative traits. Results of variance analysis revealed the existence of significant variation among populations. Also, mean comparisons of data showed the existence of significant variation among the studied populations (mainly affected by seed parents). Results of simple correlation analysis indicated the existence of significant, positive as well as negative correlations among some such important characteristics as tree height, trunk diameter, leaf area, length and width measures of leaf, seed chilling requirement, early flowering, etc. Results of factor analysis showed that eight main factors with each exceeding value one, accounted for more than 73 percent of total variance. Cluster analysis of populations based on the measured characteristics through Ward s method categorized the individual offsprings of same seed parents in one group.