جايگاه تكتونيكي رخساره هاي رسوبي مجموعه پي سنگي حوضه كپه داغ

جايگاه تكتونيكي رخساره هاي رسوبي مجموعه پي سنگي حوضه كپه داغ

واحدهاي رسوبي آواري پاليوزوييك تا ترياس پسين كه در تنها رخنمون پي‌سنگ كپه داغ در ناحيه آق‌دربند ديده مي‌شوند شامل سه بخش عمده است. 1ـ رسوبات دگرگون شده پاليوزوييك كه بر اساس شواهد رسوبي بيشتر شامل رسوبات فليشي بوده و در اعماق نسبتاً زياد و توسط جريانهاي توربيدايتي در محيط شيب قاره‌اي نهشته شده‌اند. 2ـ سازند قره قيطان كه تشكيل دهنده بيشترين رخنمونهاي سنگي در پنجره آق‌دربند است. اختصاصات رسوبي موجود در اين سازند (كانالهاي رودخانه‌اي، محيط رسوبي اكسيداسيوني قاره‌اي و پاراكنگلومراي فراوان)، نشانگر وجود جريانهاي واريزه‌اي در مخروط افكنه‌ها و پهنه‌هاي طغياني است. تمامي شواهد بيانگر اين است كه افقهاي كنگلومرايي سازند قره قيطان به ويژه در بخشهاي شمالي پنجره آق‌دربند توسط رودخانه‌هاي بريده بريده (Braided stream) و در محيط نزديك به منشا (Proximal) و با جريان قديمه از شمال به سمت جنوب نهشته شده‌اند. ذرات تشكيل دهنده كنگلومراها بيشتر از نوع گرانوديوريت تا توناليت كالك آلكالن و قطعات آتشفشاني از نوع ريوليت تا داسيت كالك آلكالن با پتاسيم بالاست. آناليز ژيوشيميايي اين قطعات مويد منشا "نوع I" و نشان دهنده وجود كمان ماگمايي است كه در شمال اين ناحيه و در زير رسوبات جوان مدفون شده است. 3ـ سازند سينا بيشتر شامل توالي شيل و ماسه سنگي است كه توسط توربيدايتهاي كلاسيك و در محيط شيب قاره نهشته شده‌اند. ماسه سنگهاي موجود در سازندهاي قره قيطان و سينا تركيب ليتيك آركوز تا فلدسپاتيك ليت‌آرنايت دارند كه بيشتر از يك كمان تقسيم شده (Dissected arc) تا حدواسط منشا گرفته‌اند. رسوبات آواري كه در حد فاصل پاليوزوييك مياني تا ترياس پسين در پي‌سنگ حوضه كپه داغ نهشته شده‌اند، حاصل رسوب‌گذاري در يك حوضه فورلندي هستند كه در پيشاني كمان ماگمايي تشكيل شده است.

Detrital sedimentary rocks of the Agh-darband area with Paleozoic to Late Triassic age, the only exposure of the Kopet-Dagh basement, consist of three zones. 1- Paleozoic metamorphic rocks that have been deposited in deep marine environment of continental slope by turbidity flow. 2-Qara-gheitan Formation has maximum outcrop in Agh-Darband area. Based on sedimentary structures, this formation formed as debris flow and sheet flood within braided stream systems in proximal area, flowing from North to South. Qara-gheitan conglomerates have volcanic sources. Magmatic debris fragments are calk-alkaline granodiorite to tonalite and volcanic debris fragments are high potassic calk-alkaline rhyolite to dacite. Petrological studies show that these rocks are "I- type". These plutonic and volcanic fragments in Qara-gheitan conglomerates had a source from a magmatic arc north of Agh-darband which is now buried under the young sediments. 3-Sina Formation is composed of a sequence of shale and sandstone that formed in continental slope by classic turbidites. All sandstone of Qara-gheitan and Sina Formations are lithic arkose to feldspatic litharenite that originate from dissected to transitional arc. Detrital sedimentary rocks of Paleozoic to Late Triassic age that formed the basement rocks of the Kopet-Dagh formed in foreland basin that also formed in a front of magmatic arc.