بررسي اثرهاي استفاده از گياهان دارويي مرزه (Satureja hortensis L.)، كاكوتي (Ziziphora tenuir L.) و گزنه (Urtica dioica L.) و مخلوط‌هاي مختلف آنها بر عملكرد،كيفيت تخم‌مرغ و فراسنجه‌هاي خوني و ايمني مرغ

اين آزمايش جهت بررسي اثرهاي استفاده از گياهان دارويي مرزه (Satureja hortensis L.)، كاكوتي (Ziziphora tenuir L.) و گزنه (Urtica dioica L.) و مخلوط‌هاي آنها بر عملكرد، كيفيت تخم‌مرغ و فراسنجه‌هاي خوني و ايمني مرغ‌هاي تخم‌گذار انجام شد. آزمايش به صورت فاكتوريل 23، در قالب طرح كاملاً تصادفي، با 8 تيمار، شامل تيمارهاي 1- در آن از گياهان دارويي استفاده نشده بود، 2- حاوي 2% گياه دارويي مرزه، 3- حاوي 2% گياه دارويي كاكوتي، 4- حاوي 2% گياه دارويي گزنه، 5- حاوي 2% مخلوط گياهان دارويي مرزه و كاكوتي، 6- حاوي 2% مخلوط گياهان دارويي مرزه و گزنه، 7- حاوي 2% مخلوط گياهان دارويي كاكوتي و گزنه، 8- حاوي 2% مخلوط گياهان دارويي مرزه، كاكوتي و گزنه؛ با 3 تكرار در هر تيمار و نيز 12 قطعه مرغ در هر تكرار و در مجموع با 288 قطعه مرغ تخم‌گذار سويه‌ي‌هاي لاين (W-36) به مدت 12 هفته از سن 25 تا 37 هفتگي آنها انجام گرديد. نتايج بدست آمده نشان داد كه استفاده از گياهان دارويي مختلف داراي اثرهاي معني‌داري بر عملكرد و صفات كيفي تخم‌مرغ‌ها مي‌باشد (05/0 > p). حداكثر درصد توليد تخم‌مرغ، 622/86 و نيز حداكثر مقدار توليد توده‌اي، 497/47 گرم با استفاده از 2%گزنه بدست آمد. حداكثر وزن پوسته‌ي تخم‌مرغ 804/5 گرم و نيز بالاترين واحدها، 635/94 در گروه آزمايشي حاوي 2 % مرزه حاصل گشت. گروه آزمايشي حاوي 2% گزنه اثرهاي مثبتي بر روي فراسنجه‌هاي بيوشيميايي و درصد سلول‌هاي ايمني خون نسبت به ساير گروه‌هاي آزمايشي داشت. بنابراين نتيجه‌گيري مي‌شود كه استفاده از 2% گياه دارويي گزنه در جيره‌هاي غذايي مرغ‌هاي تخم‌گذار داراي اثرهاي مثبتي بر عملكرد و ميزان فراسنجه‌هاي بيوشيميايي و درصد سلول‌هاي ايمني خون آنها در مقايسه با ساير گروه‌هاي آزمايشي مي‌باشد.

This experiment was conducted to evaluate the effects of Satureja hortensis L., Ziziphora tenuir L., Urtica dioica L. and their different mixtures on yield, egg quality, blood and immunity parameters of laying hens. A 23 factorial experimental design was applied with 8 treatments in 1- control treatment or no medical plants, 2- 2% of S. hortensis, 3- 2% of Z. tenuir, 4- 2% of U. dioica, 5- 2% of (S. hortensis and Z. tenuir), 6- 2% of (S. hortensis and U. dioica), 7- 2% of (Z. tenuir and U. dioica) and 8- 2% of (S. hortensis, Z. tenuir and U. dioica) including 3 replicates in each treatment and 12 hens in each replicate for 12 weeks )25-37 weeks of laying period). The results showed that the use of different medicinal plant mixtures had significant effects on yield, and egg quality of laying hens (P < 0.05). Maximum egg yield (86.622%) and egg mass (47.497 g) were recorded for 2% of U. dioica treatment whereas the maximum eggshell weight (5.804g) and unit (94.635%) were obtained by using 2% of S. hortensis. Using 2% of U. dioica also had positive effects on blood biochemical parameters and percentage of immunity cells. According to the results, using 2% of U. dioica in laying hensʹ diet could have positive effects on their yield, blood biochemical parameters and percentage of immunity cells.