ارزيابي اثر عوامل اقليمي بر پوشش گياهي منطقه زاگرس با استفاده از اطلاعات رقومي ماهواره اي

Assessment of climatic factors effect on vegetation in the Zagross region using satellite images

هدف اين تحقيق ارزيابي اثر عوامل اقليمي بر پوشش گياهي در مراتع زاگرس با شاخص NDVI حاصل از سنجنده AVHRR و داده هاي هواشناسي مي باشد. منطقه مطالعه شده مراتع با تراكم هاي 75-51، 50-26 و 25-10 درصد زاگرس مي باشد. زمان مطالعه تصاوير ماهواره اي از ژانويه تا اكتبر 2006 و عوامل اقليمي از سپتامبر 2005 تا اكتبر 2006 بود. هفت متغير اقليمي ماهانه (بارش، دما و رطوبت نسبي (حداكثر، ميانگين و حداقل)) بر NDVI ماهانه مطالعه شد. پهنه بندي با روش زمين آمار و بررسي عوامل اقليمي بر تغييرات پوشش گياهي با رگرسيون چندمتغيره انجام شد. نتايج نشان مي دهد كه روش كوكريجينگ براي پهنه بندي بهتر مي باشد و تنها در دماي ميانگين، روش وزن دهي عكس فاصله ارزيابي بهتري دارد. بدين ترتيب، پوشش گياهي به بارش 2 ماه قبل و به دما و رطوبت نسبي 1 ماه قبل پاسخ مي دهد. نتايج رگرسيوني، نشان دهنده همبستگي بيشتر در مراتع با تراكم 75-51 درصد مي باشد، اما در مجموع مقدار همبستگي در مراتع با تراكم 25-10 درصد پايين است كه ناشي از ارتفاع كم از سطح دريا، اثر پس زمينه خاك و حواشي سطوح كشاورزي مي‌باشد. همچنين ارتفاع كم در مراتع با تراكم 25-10 درصد عامل افزايش دما و انتقال شروع سبزينگي به اسفندماه (مارس) بوده است، در حالي كه در مراتع با تراكم 75-51 درصد، شروع سبزينگي در ارديبهشت ماه (مي) مي باشد. بنابراين بيشترين مقدار R2 در مراتع متراكم 6478/0 مربوط به ارديبهشت ماه (مي) و كمترين در مراتع كم تراكم، به مقدار 136/0 در مردادماه (اوت) مي باشد.

Abstract The aim of this research was to evaluate the effect of climatic factors on vegetation in rangelands of Zagross with normalized difference vegetation index (NDVI) derived from Advanced Very High Resolution Radiometer (AVHRR) sensor, and climatic data. The study area was rangelands of Zagross with 51-75, 26-50 and 10-25 density. Satellite images and climatic factors were respectively studied from January to October 2006 and from September 2005 to October 2006. Effects of seven monthly climatic variables (precipitation, temperature and relative humidity (maximum, mean and minimum) were studied on monthly NDVI. Zoning was performed by geostatistical method and Multivariate Ordinary Least Squares regression (MOLS) was applied to study the effect of climatic factors on vegetation changes. According to the Results CO-Kriging was identified as the best method for zoning, and Inverse Distance Weighting (IDW) only in mean temperature showed a better distance. Vegetation responses to precipitation of last two months, and temperature and relative humidity of last one month. Results of MOLS showed higher correlation in rangelands with a density of 51-75 %, but generally, correlation was low in rangelands with a density of 10-25 %, that can be due to the low altitude from sea level, effect of soil background and agricultural field margins. Also, low height in rangelands with a density of 10-25 % increased the temperature and transferred the start of leaf greenness to March, while in rangelands with a density of 51-75 % greenness started in May. The highest and lowest R2 values were calculated as 0.6478 for dense rangelands in May and 0.136 for low density rangelands in August.