ابن سينا در چالش با نظريه مثل افلاطون

ابن سينا در چالش با نظريه مثل افلاطون

يكي از نظرياتي كه به طور جدي، اب نسينا، آن را به چالش كشيده است، نظريه مثل افلاطوني است، يقيناً وقتي افلاطون به طراحي چنين نظري هاي م يپرداخت گمان جد ياش اين بود كه بدان وسيله م يتواند پيدايي عالم محسوسات را با نظر به ناپايداري آن و قابل شناخت نبودن يقيني آن، توجيه كند. اب نسينا، از جمله حكيماني است كه نظريه مثل افلاطوني را ارزيابي منفي كرده و آشكارا آن را منسوب به دوران خامي و ناپختگي انديشه يوناني دانسته است و اين در حالي است كه ستايش خود را از فيلسوف ديگري كه معاصر و شاگرد بزرگ افلاطون، يعني ارسطو بوده، پوشيده نم يدارد. او به صراحت اعتقاد به مثل را ناشي از جهل، دانسته است. به گمان وي چنين نظري هاي مستظهر به منطق قوي استدلالي و برهاني نيست. بخشي از آثار مهم اب نسينا به نقد و بررسي اين نظريه اختصاص داده شده است اشاره كرد. « الهيات شفا » كه از جمله آن م يتوان به مقاله هفتم نگارنده مقاله درصدد است با عنايت به ساختار كلي نظريه مثل در انديشه افلاطون و صورت تقرير يافته آن نزد اب نسينا، نشان دهد كه چرا بر خلاف فيلسوفان مسلمان ديگر هم چون شيخ اشراق و ملاصدرا، نظريه اب نسينا قايل به نارسايي آن در تبيين نظام پيدايي عالم بوده است. به اين منظور سعي م يشود تا با بررسي آراي مكتوب افلاطون، و دريافت اب نسينا از آن نظريه، نشان داده شود كه نقد فلسفي اب نسينا تا چه اندازه موجه بوده است.

One of the views which Ibn Sina has seriously challenged is Platoʹs theory of ideas. No doubt, when plato propounded such a theory he was firmly convinced that thereby he can explain the genesis of the world of sensilbe objects. Ibn Sina, is one of the philosophers who has had a negative assessment of Platonic theory of ideas and explicity has attributed it to the immature period of Greek thought while at the same time he does not conceal his praising for the other contemporary and great disciple of Plato that is Aristotle. He explicitly regards belief in ideas due to ignorance. In his view such a theory is not based on strong demonstrative logic. Some parts of Ibn Sinaʹs important works have been devoted to the review and criticisme of this theory, among them we can point to the seventh article in the theology of Shifa. In this article the writer intends that with a view to the general structure of that theory in Platoʹs thought and reformuted form in Ibn Sinaʹs philosophy to show that why unlike other Muslim philosophers such as Sheiykh Ishraq and Mulla Sadra who have embraced that theory, Ibn Sina has maintained that this theory is inadequate in explaining the order of wordʹs creation. For this reason by a review of written ideas of Plato and Ibn Sinaʹs pereception of that theory it has been tried to show that Ibn Sinaʹs philosophical critique bas been so much justified.