بررسي نقش اختلاط شاره هاي ماگمايي و جوي در كانه‌زايي كانسار چند فلزي شوراب (جنوب فردوس) با استفاده از شواهد ژيوشيمي ايزوتوپي و ميكرو دماسنجي

كانسار چندفلزي شوراب در‌77 كيلومتري جنوب شهرستان فردوس و در شمال زون ساختاري لوت قرار دارد. زمين‌شناسي منطقه شامل سنگ‌هاي رسوبي ژوراسيك از جمله شيل و ماسه‌سنگ‌هاي سازند شمشك، سنگ‌آهك بادامو و سنگ‌هاي آتشفشاني و توده هاي كم عمق آهكي- قليايي ترشيري به‌عنوان سنگ‌ميزبان كاني‌سازي گرمابي شامل آندزيت، داسيت، ريوداسيت و ريوليت است. كاني‌سازي در اين سنگ‌ها با دو روند شمال‌غرب- جنوب‌شرق و شرقي-غربي در گسل ها و شكستگي ها شكل گرفته است. مهمترين كانه‌هاي سولفيدي شامل گالن، اسفالريت، استيبنيت، كالكوپيريت و پيريت است كه غالباً به‌صورت بافت شكافه‌پركن، رگه‌اي و نواري ديده مي‌شوند. به‌طور كلي، كاني‌سازي در منطقه طي دو مرحله شامل كاني‌سازي عناصر سولفيدي فلزات پايه (Pb > Zn > Cu) به‌همراه پيريت‌هاي نسل اول و مرحله ي دوم شامل مجموعه كاني‌هاي آنتيموان (استيبنيت، كالكواستيبنيت، تتراهدريت و بورنونيت) ‌همراه با مقادير كم آرسنوپيريت و پيريت نسل دوم ديده مي‌شود. بررسي هاي شاره هاي درگير بر روي كوارتز‌هاي همراه با كاني‌سازي و اسفالريت‌ها نشان‌دهنده ي دماي همگن شدن بين 114 تاC ?275 و شوري 2/4 تا 7/17 درصد وزني نمك طعام است. ژيوشيمي ايزوتوپي اكسيژن (نسبت به SMOW) بين 5/12 تا ‰ 8/14 (با ميانگين ‰ 6/13) قرار مي‌گيرد كه به‌نظر مي‌رسد شاره ي كانه‌ساز حاصل اختلاط شاره هاي جوي و ماگمايي در منطقه است. بنابر اين بررسي به‌نظر مي‌رسد اختلاط، سردشدگي و واكنش آب-سنگ از مهمترين عوامل موثر در تشكيل كانسار چندفلزي شوراب هستند.

Shurab polymetal ore deposit is located in 77 km south of Ferdows in north of Lut structural zone. Geology of the area includes a Jurassic sedimentary rocks, comprises shale and sandstone of Shemshak Formation, Badamo limestone, and andesite, dacite, rhyodacite and rhyolite volcanic and subvolcanic-calc-alkaline Tertiary rocks as a hydrothermal mineralization host rock. In these rocks, mineralization occurs as both series of NW-SE and E-W trending fault and fracturing. Galena, sphalerite, stibnite, chalcopyrite and pyrite are present as major sulfide ore mineral and frequently shows open-space filling, vein-type and crustified textures. The mineralization is subdivided into two stages, base metal-bearing assemblage (Pb > Zn > Cu) accompanied by first generation pyrite and second stage, stibnite-bearing minerals (stibnite, chalcostibnite, tetrahedrite and bournonite) with subordinate arsenopyrite and late generation pyrite sulfide minerals. Microtermometric measurement of fluid inclusions in cogenetic quartz and sphalerite shows homogenization temperatures (Thtotal) between 114°C and 275°C and salinities between 4.2 to 17.2 wt.% NaCl equiv. Geochemistry of oxygen isotope (relative to SMOW) indicate ranging between +12.5‰ to +14.8‰ (mean 13.6‰) which assume that mineralizing solutions in the area were a mixture of meteoric and magmatic waters. This study indicated that, mixing, cooling and fluid-rock interactions were the main controlling factors in formation of the Shurab polymetal ore deposit.