بررسي بيوكليما در اكوسيستم هاي مراتع كوهستاني البرز شمالي با استفاده از روش رسته بندي

بررسي بيوكليما در اكوسيستم هاي مراتع كوهستاني البرز شمالي با استفاده از روش رسته بندي

با تغييرات شديد اقليمي در عصر حاضر، استقرار و تدام جوامع گياهي نيز به شدت دچار اين چالش هاي محيطي شده است. آگاهي و شناخت از عوامل برهم كنش جوامع گياهي در مديريت اكولوژيك عرصه هاي جنگلي و مرتعي به منظور دستيابي به توسعه پايدار نقش مهمي دارد. به منظور بررسي نقش اقليم و تغييرات آن بر روي جوامع گياهي مراتع، مراتع البرز شمالي از ارتفاع 1600 تا 3750 واقع در جواهرده رامسر به صورت موردي مطالعه شد. پلات هاي يك مترمربعي حاصل از روش حداقل سطح به صورت كاملاً تصادفي در دامنه ارتفاعي ذكرشده مستقر شدند و در آن درصد و تركيب فرم هاي رويشي، ارتفاع، درصد شيب و نيز موقعيت منطقه به كمك GPS ثبت شد. سپس با استفاده از داده هاي باران سنجي ايستگاه هاي همجوار، منحني هم بارش و هم دماي منطقه مورد مطالعه تهيه شد. پراكنش فرم هاي رويشي تحت تاثير عوامل اقليمي و محيطي به كمك روش هاي رسته بندي و نيز تجزيه تطابق كانونيك (CCA) مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه جوامع گياهي درختچه با بيشترين نياز رطوبتي و دمايي در دامنه ارتفاعي 1600 تا 2200 استقرار يافته اند. جوامع پهن برگان علفي و گندميان نيز در مرحله بعدي تا دامنه ارتفاعي 2850 مستقر شده اند. از اين ارتفاع به بالا، جوامع بالشتكي با كمترين نياز آبي و مقاوم به سردي هوا در اكثر مناطق واريزه اي استقرار يافته اند. مدل رسته بندي به خوبي توانسته است اين تقسيم‌بندي را نشان دهد، بنابراين ماهيّت شناخت اين پراكنش درك درستي از توازن اكولوژيك جوامع گياهي در منطقه مورد مطالعه است. واژه هاي كليدي: بيوكليما، جوامع گياهي، رسته بندي، مراتع، البرز شمالي.

Abstract Establishment and growing of plant formation is challenged by severe changing of climate in nowadays. Knowing and understanding the effects of environment factor on plant communities are quite important in order to reach the sustainable development on forest and rangeland areas. Regarding of investigation of some climatic and topographic effects on plant formation, the rangeland of northern Alborz from 1600 to 3750 m from see level of Javaherdeh (Ramsar) was selected. One square meter plot was usedand plant froms, altitude and slope percentage of each plot were recorded. Precipitation and temperature line for each elevation line were obtained by rain stations. Distribution of plant formations with some environmental and climatic factors were investigated by Canonical Correspondence Analysis and cluster analysis. The results indicated that bushy trees formation prefer more humid area in elevation belt of 1600-2200 m. Forbs and grasses formations were located in next altitudinal class (2200- 2850m). Cushion formation with less water requirement and resistance to cool condition were located at upper studied elevation range. Therefore, understanding relationships of plant formation with climatic changing, can assist managers to have ecological sound management decisions. Keywords: Bioclima, plant community, ordination, rangeland, Northern Alborz.