اثر شوري بر جوانه‌زني و رشد گونه قره‌داغ (Nitraria schoberi)

اثر شوري بر جوانه‌زني و رشد گونه قره‌داغ (Nitraria schoberi)

چكيده گونه قره‌داغ (Nitraria schoberi L) به فرم درختچه‌اي متعلق به خانواده Zygophyllaceaeدر نواحي شني و شور بخش‌هاي مركزي ايران گسترش دارد. آزمايش‌هاي گلخانه‌اي به منظور ارزيابي اثر شوري بر جوانه‌زني بذر‌ها و رويش نو‌نهال‌ها بعد از يك دوره 30 روزه انجام شد. جوانه‌زني، طول ريشه‌چه، ساقه‌چه و تعداد برگ‌چه‌ها در دامنه‌اي از شوري (صفر،4 ،8، 12،16 و 20 دسي‌زيمنس بر متر با املاح Na2So4 و NaCl) تعيين شد. بيشترين ميزان جوانه‌زني (34 درصد) درشرايط بدون شوري (صفردسي‌زيمنس بر متر) مشاهده شد. جوانه‌زني بذر‌ها تا شوري 4 دسي‌زيمنس بر متر تحت تاثير قرار نگرفت، اما به طور معني داري با افزايش شوري در حدود 12-8 دسي‌زيمنس بر متر در هر دو نوع نمك كاهش يافت. در شوري 16 دسي‌زيمنس بر متر NaClو 20 دسي‌زيمنس بر متر Na2So4 هيچ بذري جوانه نزد. افزايش تمركز املاح در نمك هاي Na2So4 و NaCl مانع رشد نو‌نهال‌ها شد. طول ساقه‌چه و تعداد برگ‌چه ها به طور معني داري با افزايش شوري در هر دو نوع نمك كاهش يافت، اما پاسخ ريشه‌چه تفاوت معني‌داري نداشت. نتايج نشان داد كه در شوري برابر، اثر بازدارندگي نمك سولفات نسبت به نمك كلر‌وره كمتر است. واژه‌هاي كليدي:Nitraria schoberi ، شوري، جوانه‌زني.

Abstract Nitraria schoberi L. a shrub in the family of Zygophyllaceae, is widely distributed in many sandy and saline areas in central part of Iran. Green house experiments were carried out to assess the effects of salinity on seedling germination and growth of Nitraria schoberi during a 30 days period. The germination rate and root and shoot elongation and also number of leaves of the emerged seedlings were assessed over a wide range of salinities (0, 4, 8, 12, 16 and 20 ds/m NaCl and Na2So4). The highest germination percentages (34%) were obtained under non-saline conditions (0 ds/m). seedling germination was not affected by NaCl and Na2So4 at concentration levels below 4 ds/m, but it was significantly decreased by both salts at concentration levels of 8–12 ds/m. No seedling germinated at 16 ds/m NaCl and 20 ds/m Na2So4. An increase in NaCl or Na2So4 concentration level progressively inhibited seedling growth. Stem elongation and number of leaves of emerged seedlings significantly decreased with an increase in both NaCl and Na2So4 concentration level, while root elongation was not affected significantly. Results showed that under the same concentration level, sulphate has less inhibitory effect than chloride. Keywords: Nitraria schoberi, Salinity, Germination.