بررسي پايداري دامنه هاي سازند گچساران واقع در مخزن سد گتوند تحت تاثير آبگيري مخزن و انحلال مصالح نمكي

بررسي پايداري دامنه هاي سازند گچساران واقع در مخزن سد گتوند تحت تاثير آبگيري مخزن و انحلال مصالح نمكي

مخزن سد گتوند با طولي بيش از نود كيلومتر را سازند‌هاي گچساران، ميشان، آغاجاري و بختياري احاطه كرده‌اند. مسيله مهم در مخزن سد حضور سازند گچساران است كه حاوي حجم چشم‌گيري از نمك است و به فاصله چهار كيلومتر، در بالادست محور سد قرار دارد. شور شدن آب سد در نتيجه انحلال نمك در آب مخزن مي‌تواند عوارض جدي زيست محيطي به همراه داشته باشد. علاوه بر انحلال مستقيم نمك در تماس با آب مخزن، ناپايداري دامنه اي نيز مي‌تواند بر اين فرايند تاثيرگذار باشد. لغزش‌هاي احتمالي در دامنه‌هاي حاوي نمك، حجم چشم‌گيري از نمك را در مدت زمان كوتاهي در تماس با آب مخزن قرار خواهد داد. در اين تحقيق به منظور بررسي فرايند زمين‌لغزش در محدوده مخزن، و همچنين تاثير انحلال لايه‌هاي نمكي بر لغزش، ويژگي هاي مهندسي مصالح غالب سازنده توده هاي سنگي با استفاده از آزمايش‌هاي مكانيك سنگ تعيين شد. سپس نتايج حاصل از آزمايش‌هاي انجام شده بر روي نمونه‌هاي سنگ بكر و روش GSI براي برآورد پارامترهاي مهندسي توده سنگ استفاده شد. از طرف ديگر براي تعيين تاثير انحلال لايه‌هاي نمكي بر لغزش، نمونه هايي از نمك به آزمايشگاه منتقل و با استفاده از روش سيركولاسيون ميزان انحلال‌پذيري آن در شرايط مختلف بررسي شد، و نتايج به شرايط مخزن تعميم داده شد. در نهايت شرايط پايداري دامنه با توجه به ترازهاي مختلف آب‌گيري مخزن، و همچنين تاثير انحلال لايه‌هاي نمكي، با مدل‌سازي حالت‌هاي مختلف در نرم افزار SLIDE تجزيه و تحليل شد. نتايج حاصل از اين تحليل ها نشان مي دهد كه لغزش ها در محدوده مخزن بيش‌تر كم‌عمق هستند و تحت تاثير انحلال لايه نمكي ايجاد مي‌شوند.

Gotvand dam reservoir with over 90 km length is surrounded by Gachsaran, Mishan, Aghajari and Bakhtiari formations. The noticeable point in the dam reservoir is the presence of Gachsaran Formation that is composed of considerable volume of salt located 4 km upstream of dam. Salinity of dam water due to dissolution of salt in reservoir water can cause serious environmental problems. In addition to direct dissolution of salt in contact with reservoir water, slope instability can also influence on this process. Probable sliding in salty layers of slopes will insert a significant volume of salt in contact with reservoir water in a short time. In order to study the land-sliding process in reservoir area and also analysis of the effect of dissolution of salty layers on sliding, characteristics of dominant material engineering of mass constituent were defined by rock mechanics experiments. Then the results of performed tests on rock samples and GSI method were used to estimate the engineering parameters of rock mass. To investigate the land-sliding process in reservoir area and also the effect of dissolution of salty layers on sliding, some salt samples were transferred to the laboratory. Using circulation method, solubility of those samples were examined in different conditions. The results were generalized to the reservoir condition. Eventually, slope stability were analyzed by modeling with SLIDE software, considering different levels of reservoir water, influence of dissolution of salty layers. The obtained results indicate that slidings in reservoir area are mostly shallow and are caused by dissolution of salty layer.