پروين اعتصامي در گذرگاه ادبيات تعليمي

پروين اعتصامي، اخلاقيات را از طريق مناظره ها به تصوير مي كشد و با فن مناظره ميان اشيا با يكديگر، به طور فردي و اجتماعي به مسايل اخلاقي مي پردازد. وي در تعاليم انساني خود، انسان را مادرانه به جبه الهي و انساني فرامي-خواند؛ به گونه اي كه در تعاليم انساني فردي خود به مولفه هاي اخلاقي، همچون تقوي، پاكي، راستي، علم‌اندورزي، خردورزي، هنرورزي و پرهيز از هوي و هوس و امثالهم توجه دارد و در تعاليم انساني اجتماعي به بيان دردها و رنج-هاي اجتماعي مي پردازد. با نگاهي عميق به اشعار وي درمي يابيم كه تعاليم اجتماعي موجود، حول مسايل اجتماعي آزاديخواهي، انسان دوستي، همدردي با ديگران، حمايت از مردم، تشويق به واقع بيني و تلاش، تعاون و همكاري و حمايت از يتيمان مي گردد؛ در واقع موضوعات اصلي شعر وي جبر يا تقدير، بيان حال توده مردم در برابر استثمارگرايي طبقات اشراف و وضع نابسامان بيوه زنان، سالخوردگان و تهي دستان جامعه است. پروين اعتصامي، بدين سان، آينده را در برابر مخاطبان خود قرار مي دهد؛ همچنين كژي ها و كاستي هاي جامعه و قصور آن ها نسبت به تعهدات اخلاقي و پيامدهاي آن را به تصوير مي كشد.