نگاهي به چندصدايي سعدي در گلستان

در گلستان سعدي، مناظره هاي فراواني را ميان شخصيّتها مشاهده ميكنيم . اين گفتگوها از جنبه هاي مختلفي قابل بررسيند، از جمله از جنبه سبك شناسي. امّا در اين مقاله، نگارندگان تلاش ميكنند تا جدا از مولفه ها و ويژگيهاي معمول سبكي و با توجّه به جنبه هاي فرا زبانشناسي سبك شناسي، از لوني ديگر به گلستان نظر افكنند و آن، بررسي عنصر «چندصدايي» يا «چندآوايي» به سبك سعدي است. اين پژوهش كه بزرگترين حكايت گلستان (حكايت جوان مشت زن با پدر خويش) را به كمك نظريه روايت چندآوايي ميخاييل باختين مورد مطالعه قرار داده، نشان ميدهد كه سعدي در زمينه روايت پردازي، تا حدود زيادي تلاش كرده است كه صداي تمامي بازيگران و شخصيّتهاي حكايت را به يك اندازه بازتاب دهد و سخن هر كدامشان را به اندازه اي كه بايد و انتظار ميرود به مخاطبان حكايت منتقل كند. راوي (سعدي ) در جريان اين حكايت در نقش دو يا چند شخصيّت (بازيگر) ظاهر ميشود و به عبارتي ديگر چند صدا به خود ميگيرد، صداهايي كه معمولاً با هم در تضاد هستند و در عين حال به يك اندازه شنيده ميشوند. بطور كلّي بنظر ميرسد كه اين موضوع (چندصدايي سعدي)، ميتواند در مجموعه ويژگيهاي ممتاز ساختار سبكي گلستان قرار گيرد.

In Saadi’s Golestan (verse book), we observe a lot of debates among characters. These dialogues may be analyzed from different aspects including stylistics. However, at this essay, the authors are trying to look at Golestan from other view regardless of usual stylistic components and features and with respect to metalinguistic stylistics; namely, review of Polyphony or Heteroglossia in Saadi’s style. The present study, which reviewed the biggest anecdote of Golestan book (i.e. Pugilist youth with his father) by the aid of Mikhail Bakhtin’s Narrative Heteroglossia, indicates that in the field of narrative processing, Saadi has tried to great extent that to reflect voice of all actors and characters in the anecdote with the same volume and to convey utterance of each of them to audiences to the extent that is to be and as it expected. Narrator (Saadi), during the stream of this anecdote, appears in two character and or personality (as actor). In other words, he utters several voices where these voices are usually contradicted to each other and at the same time they are heard by the same volume. Generally, it seems that the given subject (Saadi’s polyphony) may be included in premium features of stylistic structure in Golestan.