بررسي پروتيين متالوتيونين بعنوان نشانگر زيستي آلودگي جيوه در ماهي زروك (Scatophagus argus)

بررسي پروتيين متالوتيونين بعنوان نشانگر زيستي آلودگي جيوه در ماهي زروك (Scatophagus argus)

بررسي انواع نشانگرهاي زيستي در تعيين ميزان و نوع آلودگي و نيز تعيين سطح سلامت اكوسيستمهاي دريايي در طرح‌هاي پايش زيست‌محيطي از اهميت ويژه‌اي برخوردار مي‌باشد. در اين راستا، ميزان تجمع زيستي فلز جيوه و بيوسنتز متالوتيونين بعنوان نشانگر زيستي اين فلز در بافتهاي كبد و آبشش ماهي زروك پس از قرارگيري در معرض غلظت‌هاي متفاوت جيوه (10، 20 و 30 ميكروگرم بر ليتر) در طول 24، 48 و 72 ساعت مورد ارزيابي قرار گرفته است. ميزان تجمع زيستي جيوه توسط روش Cold Vapor Atomic Absorption Spectrometry, Unicam 919, UK (CVAAS)ميزان متالوتيونين توسط روش ELISA اندازه‌گيري شده است. بافتهاي مختلف ماهي نسبت به تحريك سنتز متالوتيونين الگوهاي متفاوتي را نشان مي‌دهند بنحويكه ميزان تجمع جيوه و بيوسنتز متالوتيونين در بافت كبد نسبت به آبشش ميزان بيشتر است. تحريك سنتز متالوتيونين در كبد پس از قرارگيري در معرض غلظتهاي مختلف جيوه در زمانهاي مختلف نسبت به نمونه شاهد اختلاف معني‌داري را نشان مي‌دهد (P<0.05). اين افزايش ميزان متالوتيونين با ميزان تجمع زيستي جيوه نيز رابطه معني‌داري را نشان مي‌دهد. اگر چه در بافت آبشش غلظتهاي مختلف جيوه در زمانهاي مختلف بجز در مورد 30 ميكروگرم بر ليتر پس از 72 ساعت ميزان بيوسنتز متالوتيونين افزايش معني‌داري را نشان نمي‌دهد با اين حال با افزايش تجمع زيستي جيوه داراي رابطه معني‌داري مي‌باشد. نتايج اين تحقيق نشان‌دهندة تحريك بيوسنتز اين فرم از متالوتيونين در ماهي زروك و همچنين پاسخ و واكنش سريع اين گونه نسبت به سطوح مختلف آلودگي جيوه مي‌باشد. اين امر مي‌تواند استفاده از متالوتيونين را بعنوان نشانگر زيستي فلزات سنگين بويژه جيوه در پايش زيستي و طرحهاي پايش زيست محيطي اكوسيستم‌هاي دريايي بويژه خليج فارس گسترش دهد.