اثر ويتامين C تزريقي بر كيفيت خواب بيماران تحت همودياليز

اثر ويتامين C تزريقي بر كيفيت خواب بيماران تحت همودياليز

زمينه و هدف : كيفيت پايين خواب در بيماران همودياليزي شايع بوده و به صورت بالقوه پيش‌بيني كننده ميزان مرگ و مير و كيفيت زندگي در اين بيماران مي‌باشد. از طرفي بيماران تحت همودياليز، با كمبود ويتامينC نيز مواجه هستند. اين مطالعه به منظور تعيين اثر ويتامينC تزريقي بر كيفيت خواب بيماران تحت همودياليز انجام شد. روش بررسي : اين كارآزمايي باليني روي 60 بيمار تحت همودياليز در بيمارستان امام خميني (ره) ساري در سال 1389 انجام شد. بيماران به صورت تصادفي در دو گروه 30 نفره مداخله و كنترل (دارونما) قرار گرفتند. به گروه مداخله 5سي‌سي (500 ميلي‌گرم) ويتامينC و به گروه كنترل 5 سي‌سي نرمال‌سالين به عنوان پلاسبو به صورت تزريق وريدي سه بار در هفته در انتهاي هر جلسه دياليز به مدت 8 هفته تجويز شد. كيفيت خواب بيماران در دو گروه قبل و بعد از مداخله با استفاده از پرسشنامه كيفيت خواب پيترزبرگ ارزيابي شد. با استفاده از آزمون‌هاي آماري T مستقل، T زوج ، ويلكاكسون و Chi-Square مقايسه بين دو گروه انجام شد. يافته‌ها : نتايج نشان داد كه كيفيت خواب در گروه دريافت كننده ويتامينC در مقايسه با گروه كنترل به صورت معني‌داري بهبود يافته است (0001/0P < ). ويتامينC باعث تغييرات معني‌داري در كيفيت خواب ذهني، تاخير در به خواب رفتن، كفايت خواب و اختلالات خواب شد (05/0P < ). مقايسه تغييرات نمره خواب در دو گروه ويتامين C و كنترل نسبت به شروع مطالعه از نظر آماري معني‌دار بود (0001/0P < ). ميانگين نمره كلي كيفيت خواب در گروه مداخله از 58/2±23/6 به 12/3?07/4 رسيد (0001/0P < ). درگروه كنترل نمره كلي كيفيت خواب از 29/3±23/7 به 1/3±23/8 رسيد و از نظر آماري معني‌دار نبود. سطح CRP در گروه مداخله از 11/8±73/10 به 6/6±6/7رسيد (05/0P < ). در حالي كه در گروه كنترل سطح CRP از 81/9±26/11 به 9/7±5/10رسيد و از نظر آماري معني‌دار نبود. نتيجه‌گيري : اين مطالعه نشان داد كه ويتامينC تزريقي مي‌تواند به صورت موثري موجب بهبود كيفيت خواب بيماران تحت همودياليز گردد.

Background and Objective: Poor sleep quality is common among hemodialysis patients and can potentially predict morbidity, mortality and quality of life in these patients. On the other hand, hemodialysis patients are encountered with vitamin C deficiency. The purpose of this study was to determine the effect of intravenous vitamin C on sleep quality in hemodialysis patients. Materials and Methods: In this double blind randomized clinical trial, 60 qualified hemodialysis patients were gone under investigation in Sari a city located in North of Iran during 2010. Patients randomly allocated in two equal intervention and control groups. The main measured outcome was the Pittsburg sleep quality index (PSQI) which consists of seven components. At the end of each hemodialysis session, Intervention group received vitamin C vial (500mg/5cc) intravenously, three times a week for 8 weeks and control group received normal saline in a same way. Data were collected at pretreatment and after two months of treatment. Data were analyzed by Independent t test, Paired t test, Wilcoxon and Chi-Square tests. Results: The result indicated that the sleep quality improves significantly in vitamin C group but not in control group (P < 0.001). Vitamin C caused significant improvement in subjective sleep quality, sleep latency, habitual sleep efficiency and sleep disturbances in intervention group (p < 0.05). Also, Global PSQI score of intervention group had a greater improvement than control group. Moreover vitamin C caused significant improvement in subjective sleep quality, sleep latency, habitual sleep efficiency and sleep disturbances in intervention group after treatment (p < 0.05). Conclusion: This study showed that intravenous vitamin C can effectively improve sleep quality in hemodialysis patients.