انطباق نيازهاي آگروكليمايي گياه زعفران با اقليم جلگه مغان

اين پژوهش به منظور تطبيق شرايط آب و هوايي ايستگاه‌هاي منتخب جلگه مغان (پارس آباد، مشيران، اصلاندوز، بيله سوار، گرمي) با نيازهاي آب و هوايي گياه زعفران و ارزيابي كمي عناصر آب و هوايي موجود در منطقه، جهت كشت اين گياه صورت گرفته است. عناصر آب و هوايي ايستگاه‌ها براي دوره آماري 22 سال (1384-1363) مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. از نرم افزار Minitab و از روش نسبت ها و تفاضل‌ها براي بازسازي و تخمين داده‌هاي مفقود استفاده گرديده و براي محاسبه مقادير تبخير- تعرق پتانسيل از روش‌هاي بلني- كريدل، پنمن و هارگريوز، استفاده شده است. پس از بررسي داده‌هاي آب و هوايي ايستگاه‌ها و مقايسه آنها با شرايط آب و هوايي گياه زعفران ايستگاه‌هايي كه امكان كشت اين گياه در آنها فراهم است مشخص گرديد. با توجه به نيازهاي آب و هوايي گياه زعفران كه به سرمازدگي، مقدار بارندگي در طول دوره رشد و كاهش دما خصوصاً به طور ناگهاني حساس است، در ايستگاه مشيران (محدوده جنوب غربي جلگه مغان) عامل محدود كننده كشت زعفران دماهاي پايين مي‌باشند. ساير ايستگاه‌هاي منطقه داراي شرايط مساعد آب و هوايي براي كشت زعفران بوده و احتمال وقوع خسارت‌هاي ناشي از عوامل آب و هوايي بسيار محدود مي‌باشد. بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش و با توجه به نقش ارتفاع محل و تاثير آن در رشد گياه زعفران مناسب‌ترين ايستگاه جهت كشت اين محصول در منطقه مورد مطالعه ايستگاه گرمي (محدوده جنوب شرقي جلگه مغان) معرفي شده است.

In this research climatolological factors of the Mogan plain were studied according to saffron climatic requirements. For this purpose climatic data of five selected stations (Parsabad, Moshiran, Bielesavar and Aslandooz) were collected from 1363 to 1384 and the missing data for some stations were calculated using Minitab software. Amounts of potential evapotranspiration were estimated by 3 methods (Blaney-Criddle, Penman and Hargraves). The obtained results show that cultivation of saffron in 4 areas of the studied plain was possible, but only one of the selected stations, namely Moshiran (south west) has no reliable climatic condition for Saffron cultivation due to low temperatures. Climatic conditions of the Germy station (south west) is highly appropriate for saffron cultivation among the other areas.