حل منازعات قومي در ميان عشاير بختياري شهرستان ايذه:رسم "خون بري" يا "خون بس"

حل منازعات قومي در ميان عشاير بختياري شهرستان ايذه:رسم "خون بري" يا "خون بس"

در مقاله‏ي حاضر رسم خون بُري يا خون بَس، به عنوان يكي از روش‏هاي سنتّي حلّ منازعات قومي با منشاي قتل در ميان عشاير بختياري شهرستان ايذه، مورد مطالعه قرار گرفته است. خون بس مانند ديگر سنّت‏ها و رسم‏هاي سرزمين بختياري نه تنها در ايل‏هاي ديگر لُر، بلكه در ميان ديگر اقوام ايراني، از جمله عرب‏ها و بلوچ‏ها هم با نام‏ها و عناوين ديگر، رايج است. وجود و رواج رسم خون بس در ميان اقوام مختلف، البته به معناي يكساني آن در تمام جرييات نيست، و به خصوص در آيين برگزاري، ميزان غرامت يا خون بهاي و نوع خون بهاي تفاوت‏هاي قابل ملاحظه‏اي ديده مي‏شوند، كه نشانگر تغيير در اين رسم در مناطق مختلف كشور احتمالا بر اساس ميزان توسعه‏يافتگي است. در حالي كه از تداوم اين رسم در ميان اقوام مختلف صحبت مي‏كنيم، نبايد فراموش كرد كه تحت تاثير عوامل مختلف، آفتاب عمر اين رسم رو به افول است. به همين سبب مطالعاتي از اين دست در كنار پرسش‏هاي اساسي ملازم با آن، از جهتي تلاشي است براي مستند كردن اين رسم قضايي. با توجه به اين كه پژوهش حاضر به دنبال ادراك معنايي است، از روش پژوهش كيفي استفاده شده است. يافته‏هاي تحقيق نشـــان مي‏دهند كه علي رغم وجود تشكيلات حقوقي و قضايي مدرن، بسياري از خانواده‏هاي جامعه‏ي عشايري شهرستان ايذه ترجيح مي‏دهند منازعات ناشي از قتل را از طريق رسم خون بَس فيصله دهند.

This article discusses the concept of khon-bori or khon-bas, a method of conflict resolution in the case of blood feuds among the Bakhtiaris of Izeh. Khon-bori or khon-bas exists among other Lors as well as other ethnic groups such Arabs and Baluch (under different names). Our research, employing a set of qualitative methodologies, indicates that despite the existence of formal judicial channels in Izeh, many families still prefer to employ khon-bas to resolve their conflicts.