رويكردهاي تصميم گيري اخلاقي مديران مالي شركتها

هدف اصلي اين پژوهش، شناسايي رويكردهاي تصميم گيري اخلاقي مديران مالي شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و عوامل مختلف تاثيرگذار بر آنهاست. به منظور رسيدن به اين هدف، تعداد دوازده فرضيه تدوين شده است. در شش فرضيه اول، رويكردهاي تصميم گيري اخلاقي شامل منفعت‌گرايي، تفسيري، غيراخلاقي، مذهبي، وظيفه شناسي و عمل گرايي بررسي مي شود. هدف شش فرضيه بعدي، شناسايي عوامل احتمالي تاثيرگذار بر اين رويكردها است. داده هاي مورد نياز براي تجزيه و تحليل آماري فرضيه هاي پژوهش از 63 شركت و با استفاده از پرسشنامه اي حاوي 24 سوال گردآوري شد. نتايج آزمون شش فرضيه اول نشان داد كه مديران مالي شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، به رويكردهاي تصميم گيري اخلاقي منفعت گرايي، مذهبي و وظيفه شناسي معتقد هستند اما رويكردهاي تصميم گيري اخلاقي تفسيري، غيراخلاقي و عمل گرايي را باور ندارند. افزون بر اين از نظر مديران مالي شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، قويترين رويكرد تصميم گيري اخلاقي، منفعت گرايي و ضعيفترين آن، عملگرايي است. سرانجام، تجزيه و تحليل آماري فرضيه هاي هفتم تا دوازدهم پژوهش نشان داد كه به جز تاثير متغير سن بر رويكرد مذهبي، ساير عوامل مفروض كه انتظار مي رفت رويكردهاي تصميم گيري اخلاقي مورد بررسي را تحت تاثير قرار دهد از نظر آماري معنادار نبود.

The main objective of this research is to identify the financial managersʹ ethical decision-making approaches of companies listed in Tehran Stock Exchange and different factors affecting them. To achieve this aim, 12 hypotheses have been developed. The aim of the first six hypotheses is to investigate different ethical decision-making approaches, namely utilitarianism, hermeneutical, nonethical, religious, deontological, and pragmatism. The next six hypotheses are to identify the probable factors affecting these approaches. The data required for the statistical analysis of research hypotheses was obtained from 63 companies using a 24-item questionnaire. The results from testing the first set of hypotheses indicated that financial managers of companies listed in Tehran Stock Exchange believed in utilitarian, religious, and deontological but they did not believe in hermeneutical, nonethical and pragmatic approaches. Moreover, in the opinion of financial managers, utilitarianism was the strongest ethical decision-making approach and pragmatism was the weakest one. Finally, the statistical analysis of the next six hypotheses showed that, except for the effect of variable “age ”on the religious approach, the other hypothesized effects were statistically insignificant.