اثر تغيير حد قيمت بر حجم معاملات و نوسان قيمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران

The Effect of Change in Price Limit on Stock Market Volatility and Trading Volume -Evidence from Tehran Stock Exchange (TSE)

بحرانهاي بازارهاي مالي در دهه‌هاي اخير، توجه پژوهش گران را به نوسانات اضافي در اين بازارها جلب كرده است. برخي صاحبنظران، حد قيمت را وسيله‌اي براي كنترل نوسان‌هاي بيش از اندازه قيمتها پيشنهاد داده‌اند و استدلال مي كنند كه حد قيمت با فراهم آوردن زماني براي آرام گرفتن بازار، فرصتي را در اختيار سرمايه‌گذاران قرار مي‌دهد تا با ارزيابي دوباره اطلاعات، تصميمات منطقي‌تري بگيرند. از سوي ديگر، مخالفان ادعا مي‌كنند كه دامنه نوسان قيمت موجب تسري نوسانها به دوره‌اي طولاني‌تر مي‌شود و به اين ترتيب، فرايند كشف قيمت و نقد شوندگي سهام آسيب مي‌بيند. اين ديدگاه‌هاي متفاوت، نشاندهنده نبودن اتفاق نظر در مورد با آثار حد قيمت است. اين پژوهش با استفاده از روش‌شناسي مطالعه رويدادي، اثربخشي حد قيمت سهام را با استفاده از دو مقطع زماني تغيير حد (از 5% به 2% در سال 1384 و از 2% به 3% در سال 1387) در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسي قرار داده است. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه تغيير ميزان حد قيمت با تغيير در نوسانهاي قيمت و حجم معاملات، رابطه معكوس دارد. بنابراين مي‌توان گفت ساختار كنترلي حد قيمت در بورس اوراق بهادار تهران، نتوانسته است به گونه اثربخشي نوسانات قيمت سهام را كاهش دهد. يافته ديگر پژوهش حاكي است كه تغيير حد قيمت با اندازه شركت ارتباط معناداري ندارد.

Financial market crashes in recent decades have given rise to discussions about excessive volatility in these markets. Some authorities recommend price limits as a device to control excessive price swings, arguing that price limits can provide a cooling-off period that allows investors to re-evaluate market information and make more rational decisions during the period of extreme price changes. On the other side, opponents claim that price limits cause volatility to spread out over a longer period of time, harming the price discovery process and liquidity of the market. These different opinions illustrate the lack of consensus on the effectiveness of price limits. This study empirically investigates the effectiveness of price limits by examining stock market characteristics (such as volatility and volume) around the revision of price limit (from 5% to 2% in 1384 and from 2% to 3% in 1387) on the Tehran Stock Exchange (TSE). The main finding of this study is that for the cross-section of stocks, the change in price limits is negatively related to the change in (weekly) volatility and trading volume. That is, price limit mechanism could not effectively reduce volatility in TSE. The second finding of this study is that the effects of the revision in price limit have no relation with size. Key words: Price Limit, Volatility, Volume, Size, Tehran Stock Exchange * Assistante Professor of Shahid Beheshti University ** M.A. in Finance, Shahid Beheshti University Corresponding Author: Ahmad Badri (Email: a-badri @sbu.ac.ir)