اولويت‌بندي بهره‌برداري از مناطق مستعد زهكشي گاز متان در حوضه زغالي البرز شرقي با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي

اولويت‌بندي بهره‌برداري از مناطق مستعد زهكشي گاز متان در حوضه زغالي البرز شرقي با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي

كليه‌ي لايه هاي زغال سنگ حاوي گاز هستند. گاز زغال‌سنگ حاوي مقدار قابل توجهي متان (CH4) و مقدار كمي هيدروكربن هاي سنگين تر از متان مانند دي‌اكسيدكربن (CO2)، مونواكسيدكربن (CO)، سولفيد هيدروژن H2S)) و غيره است. زهكشي گاز متان از لايه زغال‌سنگ (Coal Bed Methane, CBM) كه گاززدايي زغال‌سنگ نيز ناميده مي‌شود به عمل انتقال و بيرون كشيدن گاز موجود در لايه‌هاي زغال‌سنگي و لايه‌هاي متصل به آن از طريق چاه، گمانه و خطوط لوله گفته مي‌شود. از آنجا كه پارامترهاي زيادي از جمله پارامترهاي زمين‌شناسي، بر انتخاب محل و اجراي يك پروژه موثر هستند، بنابراين هدف اصلي اين تحقيق اولويت‌بندي بهره‌برداري مناطق مستعد زهكشي گاز متان در حوضه زغالي البرز شرقي با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي(Analytic Hierarchy Process, AHP) بر اساس اين پارامترها است. از اين‌رو با توجه به بررسي‌هاي صورت گرفته در حوضه زغالي البرز شرقي، 5 منطقه زغالي انتخاب شد. سپس به منظور اولويت‌بندي بهره‌برداري با روش تحليل سلسله مراتبي (AHP)، معيارهاي توان گازدهي لايه، ميزان ذخيره، فاصله تا خط لوله سراسري گاز، متوسط درصد مواد مضر، متوسط درصد مواد فرار و متان محتوي انتخاب گرديد. به اين ترتيب، منطقه پشكلات، به عنوان گزينه‌اي مناسب از نظر قابليت بهره‌برداري انتخاب شد.

Coal seams contain various gas complexes, such as methane, carbon dioxide, carbon monoxide and hydrogen sulphate. CBM (Coal Bed Methane) is a method in which a form of natural gas is extracted from coal beds. A variety of parameters affect the CBM exploitation. In this research, some region in this basin has been studied in order to rank the CBM exploitation of eastern Alborz coal basin. For this purpose, general information of the basin, such as coal bed gas ability, coal reservoir, topography, distance to main pipe gas line, gas content, coal volatile material and coal hazardous material have been collected from 5 regions. Then, the AHP (Analytic Hierarchy Process) method has been applied. The result of this investigation shows that the Pashkalat region rank the highest of CBM exploitation in eastern Alborz basin.