واكنش آناتومي برگ درخت زبان گنجشك (Fraxinus rotundifolia Mill.) در مقابل گازهاي آلاينده و عوامل اقليمي

واكنش آناتومي برگ درخت زبان گنجشك (Fraxinus rotundifolia Mill.) در مقابل گازهاي آلاينده و عوامل اقليمي

يكي از عوامل تهديدكننده پوشش گياهي در مناطق شهري، آلودگي هوا و گازهاي آلاينده است كه با غلظت هاي مختلف در فضاي شهرها پراكنده اند و به همراه عوامل اقليمي و انساني آثار مخربي را بر روي پوشش گياهي ايجاد مي كنند. در مقابل، پوشش گياهي نيز با توجه به كاركردهاي زيست محيطي تاثير زيادي در كاهش اثر گازهاي آلاينده دارند. اين تحقيق با هدف بررسي اثرگازهاي آلاينده شهري شامل NO2، SO2، O3 و اقليم (دما و بارندگي) بر واكنش هاي آناتومي گياه زبان گنجشك در شهر تهران انجام گرفت. به منظور اين بررسي خصوصيات آناتومي مانند ضخامت، مزوفيل و آوند پهنك، ضخامت و تعداد سلول هاي نردباني واسفنجي، ضخامت كوتيكول، ضخامت اپيدرم، ضخامت و تعداد كلانشيم و پارانشيم رگبرگ اصلي برگ گياه در مقابل گازهاي آلاينده و عوامل اقليمي با استفاده از آناليز همبستگي بررسي شد. نتايج حاكي از آنست كه با افزايش آلودگي ضخامت پهنك، ضخامت مزوفيل پهنك و ضخامت پارانشيم نردباني پهنك افزايش يافته و شاخص نسبت پارانشيم نردباني به پارانشيم اسفنجي (Rp/RS) در مقابل افزايش دما، افزايش پيدا كرده است.

Air pollution is a factor threating the green areas and vegetation in urban zones. Pollutant gases spreading with different density in urban spaces have destructive effects on vegetation along with climatic and antropogenic factors. On the other side, green spaces decrease noticeably the effects of pollutant gases on human society due to their ecological function. This study was carried out to find the effects of urban pollutant gases (SO2, NO2 and O3) and climatic factors (temperature and precipitation) on Fraxinus rotundifolia Mill. In Tehran. For this purposes, anatomical characteristics including leaf blade and cuticle thicknesses, epidermis thickness, blade mesophyll thickness, thickness and number of layers of spongy and palisade parenchyma mesophyll, blade vascular bundle thickness, number and thickness of collenchyma and parenchyma of main vein of Fraxinus rotundifolia Mill. leaves were studied by using correlation analysis. The results demonstrated an increase in leaf blade thickness, blade mesophyll thickness and palisade parenchyma thickness in response to increase in urban air pollution. Furthermore, the ratio of palisade parenchyma to spongy parenchyma (RP/RS) increased as the temperature rose.