تاثير تراكم كاشت و كود نيتروژن بر ميزان مواد موثره گياه دارويي صبرزرد (Aloe vera L.)

ژل و عصاره گياه دارويي صبرزرد (Aloe vera L.) از زمان‌هاي قديم در منابع پزشكي و آرايشي مورد استفاده قرار گرفته است. ژل صبرزرد داراي خواص متعدد بيولوژيك و فيزيولوژيك ازجمله توانايي درمان سوختگي و جراحات پوستي، ضد چروك، توقف رشد برخي باكتري‌ها و انگل‌ها، اثر مقاومتي در برابر سنتز شيميايي به دليل وجود تركيب‌هاي آنتراكينون و توقف رشد و فعاليت ويروس ايدز است. به منظور بررسي تاثير تراكم كاشت و كود نيتروژن بر ميزان ماده موثره آلوينين و باربالويين و اسيد ماليك گياه دارويي صبرزرد (Aloe vera)، آزمايشي در سال 1388 در استان مازندران (شهرستان نوشهر) انجام شد. آزمايش به‌صورت فاكتوريل در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. تيمار كود نيتروژن (اوره با 46% نيتروژن) در سه سطح 50، 100 و 150 كيلوگرم در هكتار و تيمار تراكم در سه سطح 2، 4 و 6 بوته در مترمربع بود. پس از استخراج ژل از برگ گياه صبرزرد، ميزان ماده موثره آلوينين و باربالويين و اسيد ماليك توسط دستگاه كروماتوگرافي مايع با كاركرد عالي (HPLC) مورد ارزيابي قرار گرفت. با توجه به نتايج بدست آمده تيمار كود نيتروژن و تراكم كاشت بر ميزان مواد موثره و اسيد ماليك تاثير آماري معني‌داري داشتند و بيشترين مقدار ماده موثره آلوينين و باربالويين به‌ترتيب با 3/1133 و 3/429 ميكروگرم بر گرم و اسيد ماليك با 312 گرم در 100 گرم ژل در تيمار كودي 150 كيلوگرم در هكتار و تراكم 4 بوته در مترمربع بدست آمد.

Aloe vera gel and extract has been used in cosmetics and medicine since ancient times. Aloe vera gel has numerous biological and physiological properties including treatment of burns and skin wounds, anti wrinkle effect, stopping the growth of some bacteria and parasites, resistance against chemical synthesis due to the presence of Antrakinon compounds and stopping AIDS virus activity. In order to study the effects of planting density and nitrogen fertilizer on the active ingredients (Aloenin, barbaloin, and Maleic acid) in the medicinal plant Aloe vera L., an experiment was done in Mazandaran, Noshahr in 2009. The experiment was performed as factorial on the basis of randomized complete blocks design in three replications. Nitrogen treatment (urea fertilizer, 46% net nitrogen) was in three levels of 50, 100 and 150 kg/ha and density treatment was in three levels of 2, 4 and 6 plant/m². After extracting the gel from Aloe barbadensis leaf, the amounts of effective material (Aloenin, Barbaloin and Maleic acid) were evaluated by High Performance (Pressure) Liquid Chromatography (HPLC). The highest amount of the active substances and maleic acid obtained from the treatment of 150kg/ha and density of 4 plants /m2 was as follows respectively: 1133/3µg/g aloenin, 429/3 µg/g barbaloin and 312 g/100g maleic acid.