آتش عشق از ديدگاه مولانا

آتش يكي از چشمگيرترين پديده هاي عالم هستي با داشتن صفات برجسته اي، همچون حيات بخشي، مرگ آفريني، شورآفريني، حرارت بخشي، پاك كنندگي، راه نمايي، حركت به سوي معشوق وغيره در الهام بخشي معاني مختلف همواره مورد توجّه اهل ادب و عرفان بوده است. مولانا نيز به اقتضاي مرام و مسلك خود در مقام تبيين انديشه‌هاي عرفاني خود به خصوص انديشه هاي وحدت وجودي، از تمثيل آتش و ويژگي‌هاي آن بهره هاي فراوان برده است. دراين باره، وي با كمك آتش و مضامين آن توانسته است زيباترين و بهترين تمثيل ها و تعبيرات ممكن را براي نشان دادن نسبت خالق و مخلوق و رابطه آنها ترسيم و مفاهيم مبتكرانه و دل پذيري را خلق و ارايه نمايد. صفات مشابه عشق، همچون شوق و ذوق هم آتش شمرده شده اند. مجموعه آنچه درزبان قرآن " هدايت " ناميده مي شود و مجموعه آنچه درنظر مولانا و عارفان " عشق" تعبير مي‌شود، به نور و آتش تشبيه مي گردد. آتش به صورت عشق در عرفان حضور يافته و در همه كشف و شهودهاي عارفان همواره نور و آتش به نوعي ديده مي شود. در انديشه‌هاي مولانا، آتش در مصداق هاي« آتش حق، آتش غيرت، آتش قهرالهي، آتش انبيا(ابراهيم و موسي)، آتش رياضت و مشكلات سيروسلوك، آتش غفلت، آتش خوف حق، آتش فقر، آتش هجران، آتش كلام و سخن، آتش عشق، آتش غم، آتش امراض و بيماري، آتش نفس، آتش شهوت، آتش حرص، آتش چاپلوسي، آتش حسادت، آتش گناه، آتش بخل، آتش شوم، آتش بلا، آتش شيون و زاري، آتش جهنم، آتش ابليس، آتش عذاب، عنصر آتش و... به چشم مي خورد. « آتش عشق » با 120 بار تكرار، پربسامدترين كاربرد آتش در سخن مولاناست. در اين مقاله، كاركرد آتش در عشق از ديدگاه مولانا نمايانده شده است.