انتخاب يك سبد سهام از بين سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل بهينه‌سازي الگوريتم ژنتيك1

انتخاب سبد سهام عمل دشوار و سختي در مبحث سرمايه‌گذاري است. در اين فرآيند سرمايه‌گذار خود را در مقابل انتخاب‌هاي زياد و بي‌نهايت گوناگوني مي‌بيند كه بايد يكي از آنها را به عنوان بهترين روش انتخاب نمايد. تصميم‌گيري در خصوص اين كه كدام سهم در مقايسه با ساير سهام در وضعيت بهتري قرار دارد و شايستگي انتخاب شدن و قرار گرفتن در سبد سرمايه‌گذاري فرد را دارد و نحوه تخصيص سرمايه بين اين اوراق، مباحثي پيچيده مي‌باشند. از لحاظ تيوري، موضوع انتخاب سبد سهام در حالت حداقل نمودن ريسك در صورت ثابت در نظر داشتن بازده، با استفاده از فرمول‌هاي رياضي و از طريق يك معادله درجه دوم قابل حل است، ليكن در عمل و در دنياي واقعي با توجه به گوناگوني ابزارهاي سرمايه‌گذاري و متفاوت بودن تابع مطلوبيت افراد در مقايسه با يكديگر، رويكرد رياضي مورد استفاده براي حل اين مدل نيازمند محاسبات و برنامه‌ريزي وسيعي است. هدف تحقيق حاضر انتخاب يك سبد سهام از بين سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل بهينه‌سازي الگوريتم ژنتيك است، به گونه‌اي كه سبد حاصله ضمن بيشينه نمودن بازده، ريسك سرمايه‌گذاري را نيز كمينه نمايد. به‌ منظور دستيابي به اين هدف 40 سهم از بين سهام موجود در جامعه آماري انتخاب گرديدند. پس از محاسبه متغيرهاي اصلي تحقيق (ريسك و بازده ماهانه براي دوره زماني 8 ساله) و تهيه الگوريتم لازم جهت انجام برنامه، با توجه به فرضيات تحقيق، در سطوح مختلفي از اندازه سبد، نتايج حاصل از هر بار اجراي اين الگوريتم با نتايج حاصل از مدل ماركويتز و انتخاب تصادفي مقايسه شد. انجام آزمون‌هاي آماري مربوط بر روي نتايج فرضيه‌هاي شماره 1 و 2، حاكي از وجود اختلاف معني‌دار و برتري قابل توجه نتايج حاصل از روش الگوريتم ژنتيك در مقايسه با نتايج حاصل از مدل ماركويتز و تصادفي بودند.

Selecting a portfolio is one of the most critical issues in investment. In this process, the investor faces numerous alternatives and he must choose the most optimized one. Determining which shares are most suitable to be put in the portfolio and capital allocation between them, are complex issues. Theoretically, assuming constant return, we can minimize the risk by applying a quadratic equation, but experimentally and with respect to the Diverse investing tools and different investorʹs utility functions, the mathematical approach for solving this model requires vast calculation and planning. The main object of this research is applying genetic optimization algorithm in selecting a portfolio from Tehran Stock Exchange, listed companies, In away that the chosen portfolio minimize the investment risk while maximizing the return. In order to do this, we choose 40 companies shares from the population. After calculating the main variables – monthly risk and return for an eight year period- and preparing the required algorithm, the results are compared with Markowitz and the Random choice models ones in different levels of portfolio and with respect to hypotheses. Relevant statistical tests on 1st and 2nd hypotheses showed a meaningful difference; furthermore the genetic algorithm results defeated the Markowitz and the Random choice models.