اثرات ويتامين‌هاي E و C بر عملكرد مرغ‌هاي تخمگذار، فراسنجه‌هاي خوني و كلسترول تخم‌مرغ

اثرات ويتامين‌هاي E و C بر عملكرد مرغ‌هاي تخمگذار، فراسنجه‌هاي خوني و كلسترول تخم‌مرغ

كلسترول يكي از عوامل ايجاد بيماري‌هاي قلبي و عروقي در انسان است اما در پرندگان كلسترول سرم نقش مهمي براي توليد تخم‌مرغ دارد. فرضيات متناقضي در مورد اثرات آنتي‌اكسيدان‌ها بر سطح كلسترول سرم وجود دارند، اين در حالي است كه آزمايش‌هاي بسيار اندكي روي طيور انجام شده است. لذا آزمايشي به منظور بررسي اثرات سطوح مختلف ويتامين‌هاي آنتي‌اكسيدان (ويتامين E و C)‌ بر عملكرد مرغ‌هاي تخمگذار، خصوصيات كيفي تخم‌مرغ، ميزان كلسترول تخم‌مرغ و فراسنجه‌هاي خوني اعم از گلوكز، تري‌گليسيريد، كلسترول و اجزاي آن انجام شد. تعداد 168 قطعه مرغ تخمگذار واريته ‌36Hy-Line W در سن 39 هفتگي به 7 تيمار و 6 تكرار و 4 قطعه مرغ در هر تكرار تقسيم شدند و آزمايش به صورت طرح كاملاً تصادفي انجام شد. تيمارها شامل افزودن سطوح 100، 200 و 400 ميلي گرم ويتامين E يا C به هر كيلوگرم جيره پايه بود. افزودن سطوح مختلف ويتامين‌ها به جيره، تاثيري بر صفات عملكردي مرغ‌ها نداشت. وزن زرده با افزايش سطوح ويتامين‌هاي آنتي‌اكسيدان در جيره، كاهش يافت (05/0p < ‌.) كلسترول زرده نيز كاهش خطي را با افزايش سطوح ويتامين‌هاي آنتي‌اكسيدان نشان داد (05/0p < ‌.) ويتامين‌ها و به خصوص ويتامين C افزايش معني‌داري را در گلوكز سرم مـوجـب شـدند (01/0 < ‌p.) هر چند تفاوت معني‌داري در ميزان كلسترول كل سرم در بين تيمارها مشاهده نشد اما سطح كلسترول HDL كاهش (05/0p < ‌) و سطح كلسترول LDL افزايش يافت (05/0p < ‌.) به نظر مي‌رسد كه در اين مورد ويتامين E نسبت به ويتامين C تركيب موثرتري مي‌باشد. هر چند افزايش سطح ويتامين E يا C در جيره، موجب كاهش ميزان كلسترول تخم‌مرغ شد، اما وزن زرده تخم‌مرغ نيز به طور معني‌داري كاهش يافت و در نتيجه از وزن تخم‌مرغ در سطوح بالاي مصرف اين ويتامين‌ها كاسته شد. كاهش سطح كلسترول HDL و افزايش سطح كلسترول LDL در سرم خون نتيجه نسبتاً جديدي است كه در مطالعات آتي بايستي بيشتر مورد بررسي قرار گيرد.

Cholesterol is one of causes of cardiovascular diseases in humans, but serum cholesterol has an important role for egg production in birds. There are conflicting hypothesis about dietary antioxidant effect on serum cholesterol, while very few experiment have been conducted on poultry. So this study was performed to evaluate the effect of dietary levels of antioxidant vitamins (vitamin E and C) on hen performance, egg quality, egg cholesterol, blood parameters including glucose, triglyceride as well as cholesterol and its components in laying hens. Total 168 Hy-Line W36 laying hens at 39 weeks of age were divided into 7 groups and 6 replicates with 4 hens in each replicate as completely randomized design. Treatments consisted of adding levels of 100, 200 and 400 mg vitamin E or C per kg of the basal diet. Vitamin E or C has not significant effect on hen performance. Yolk weight decreased (p < 0.05) by increasing the level of antioxidant vitamins in the diet. Yolk cholesterol also decreased linearly with increasing dietary antioxidant vitamin. Vitamins, particularly vitamin C, caused a significant increase in serum glucose. Although, no significant differences were observed between groups in total serum cholesterol, but serum HDL cholesterol decreased, whereas LDL cholesterol increased (p < 0.05) as dietary vitamin E or C increased in diets. It seems that vitamin E is more effective than vitamin C in modifying cholesterol contents. However, the higher level of vitamin E or C in diet resulted a more decrease in egg cholesterol content, but this caused lower egg yolk weight significantly that reduced egg weight. Decreasing serum HDL cholesterol and increasing LDL cholesterol is relatively new result that should be investigated in further researches.