رژيم‌هاي خودبسنده و مناسبات آن‌ها با حقوق بين‌الملل عام

رژيم‌هاي خودبسنده و مناسبات آن‌ها با حقوق بين‌الملل عام

يكي از آثار «كثرت» در نظم حقوقي بين‌المللي، ايجاد رژيم‌هاي موسوم به خودبسنده در حقوق بين‌الملل است. اين‌گونه رژيم‌ها مبتني بر اصل «حقوق خاص» بوده، در رويه قضايي بين‌المللي نسبتاً تثبيت شده‌اند. هرچند برداشت‌هاي متفاوتي از اين نهاد در رويه قضايي بين‌المللي و دكترين وجود داشته، اما امروزه در مفهوم متداول آن عمدتاً با مسئوليت بين‌المللي مرتبط است. ايجاد اين‌گونه رژيم‌ها در هر حوزه از حقوق بين‌الملل به شرط رعايت موانع مطرح در قواعد آمره، منشور ملل متحد و حقوق كشورهاي ثالث قابل تحقق است. مسأله بسيار مهم در اين خصوص نحوه تعامل ميان حقوق بين‌الملل عام و رژيم‌هاي خودبسنده و تأثيرات متقابل ميان آن‌ها است كه بسته به اتخاذ دو رويكرد متفاوت عام‌گرا و خاص‌گرا اين موضوع ابعاد متفاوتي را در بر خواهد داشت.

One of the results of fragmentation in international legal order is creation of so-called self-contained regimes. These regimes are based on the principle of “lex specialis” and are relatively well-established in international case law. Although there are different understandings of the concept of self - contained regimes in international case law and doctrine, nowadays in its common concept, it is related to international responsibility. These regimes can be materialized in any area of international law subject to some obstacles (jus cogens, Charter of UN and rights of the third states). In this regard, the most important issue is the way of interaction between general international law and self-contained regimes and their reciprocal effects on each other. Depending on taking one of two different approaches to this issue, i.e., particularistic and universalistic approach, different aspects will emerge.