زمينه‌ها و گاه‌شناسي ساخت نام «انصار» و تحولات مفهومي پس از آن تا عصر تدوين

زمينه‌ها و گاه‌شناسي ساخت نام «انصار» و تحولات مفهومي پس از آن تا عصر تدوين

چكيده واژه «انصار» و «انصاري» از پركاربردترين لقب‌هاي ياد شده در منابع تاريخي به‌ويژه «صحابه‌شناسي»، طبقات‌نگاري و منابع رجالي و زندگي‌نامه‌هاست. كاربرد اين واژه در مطالعات تاريخي صدر اسلام، دو قبيله ساكن يثرب (اوس و خزرج) را به ياد مي‌آورد؛ كساني كه با تدبيرهاي حكيمانه پيامبر (ص)، اختلاف‌هاي دروني خود را كنار گذاردند و با نام انصار، به وحدت رسيدند. مفهوم انصار هنگامي آشكارتر شد كه در برابر واژه مهاجران قرار گرفت. مهاجران و انصار دو گروه اصلي مسلمانان نخستين بودند كه در روي‌دادهاي دوران پيامبر اكرم (ص) بسيار تاثير گذاردند. اين پژوهش به پاسخ‌گويي بدين پرسش‌ها مي‌پردازد: واژه انصار از ديد زبان‌شناسي تاريخي، از چه هنگامي در قالب نام گروهي از افراد به كار رفت، چرا پديد آمد و چه روندي را در تحول معنايي گذراند؟

Abstract The word of "Ansar" (Helpers) and "Ansari" is of those nicknames which have hugely been applied in historical resources particularly in those books related to introduction of the companions, biographical works of transmitters of Hadith, their life stories and the writers of chronologies. Hitherto the usage of this vocabulary in the Islamic historical debates of the first century reminds us of the two Yathrib resident tribes (e.g. Owth and Khazraj) who due to the prophetʹs wise prudence forsook their internal conflicts and reached a full form of unity under the name of Ansar. Standing against the word of Muhajireen (emigrants), its meaning became clearer and more evident. Muahjireen and Ansar were the two main factions of the first Muslim generation being remarkably effective in those events and incidents took place during the lifetime of the Holy prophet. This research is going to respond these questions from a historical linguistic perspective that when the word of Ansar was used as a name for a group of people and why it was invented and what process it has passed in its semantic evolution?