بررسي علل خشكيدگي و مرگ درختان سرونقره اي (Cupressus arizonica) در منطقه قم

اين تحقيق به منظور بررسي علل خشكيدگي درختان سرونقره اي (Cupressus arizonica ) دراستان قم، طي سالهاي 84-1382 اجرا گرديد. محل اجراي طرح در فاصله 9 كيلومتري جنوب شهرستان قم (پارك غدير) بود. شرايط اكولوژيك منطقه ارزيابي و همچنين آزمايشهايي درمورد مشخصات عوامل بيماري زا و آلودگي هاي قارچي درختان انجام گرديد. در اين تحقيق ضمن بررسي شرايط ايده آل رشد وتوسعه سرونقره اي، عوامل محدود كننده رشد وتوسعه و نيز خطرهايي كه پايداري آن را درمنطقه تهديد مي نمايد، مطالعه گرديد. از قسمتهاي آلوده بخصوص زخم هاي ايجاد شده روي تنه اصلي نمونه برداري صورت گرفت. اثبات بيماري زايي عامل بيماري به روش آلوده كردن نهالها درگلخانه انجام گرفت. بدين صورت كه روي ساقه هرنهال زخم ايجاد نموده و يك ديسك از پرگنه درحال رشد قارچ درمحل زخم ايجاد شده روي ساقه نهال قرارداده شد. بيماري زايي پس از سه هفته با پوسيدگي در محل زخم به اثبات رسيد. نتايج نشان داد كه مجموعه اي از عوامل اكولوژيك و فيزيولوژيك باعث خشكيدگي درختان سرونقره اي شده اند. بعلت نامناسب بودن خاك و شوري آب، درخت به تدريج ضعيف شده و از طرفي عدم آبشويي املاح به علت نامناسب بودن بافت خاك، باعث تجمع املاح و شورشدن بيش از حد خاك گرديده است. با ضعيف شدن درخت فراهم شدن شرايط مساعد براي گسترش عوامل بيماري زا، به مرور زمان اين عوامل و از جمله قارچ بيماري زاي Nattrassia mangiferae Suttan and Dayko گياه را تحت تاثير قرارداده و روند خشكيدگي درخت را تسريع و تشديد نموده است. اين قارچ پس از ورود به بافت گياه ميزبان به سيستم آوندي گياه وارد شده و باعث مسدود شدن آوندها مي گردد و گياه آلوده از قسمت تاج به سمت پايين خشك مي شود. در محل نفوذ قارچ برروي تنه و شاخه ها معمولاً زخم هايي ايجاد ميشود و به علت مسدودشدن آوندها درناحيه زخم شيره گياه به صورت صمغ به بيرون تراوش مي نمايد. اين قارچ پاتوژن بسيار مخربي است و به دليل داشتن ميزبانهاي زياد، حضور آن در فضاي سبز نگران كننده مي باشد .