بررسي ميزان هيپريسين در دو منطقه از رويشگاههاي طبيعي علف چاي (Hypericum perforatum L.) در استان گلستان

آگاهي از وضعيت تغييرات ميزان هيپريسين در طبيعت به شناخت نيازهاي گياه علف چاي (Hypericum perforatum L.) در شرايط زراعي كمك مي‌كند. با توجه به پراكنش گياه علف چاي از ارتفاع صفر تا بيش از 2000 متر در زيستگاه طبيعي استان گلستان دو منطقه توسكاستان در شرق و درازنو در غرب گرگان براي بررسي ميزان هيپريسين در رويشگاه طبيعي انتخاب شدند. براي نمونه‌برداري از گياهان، ابتدا از پايين‌ترين سطح ارتفاعي تا بالاترين نقطه‌اي كه اين گياه در اين دو منطقه رويت شد هفت طبقه ارتفاعي (متر) تعريف شد كه عبارتند از: 1) 450-150، 2) 750-450، 3) 1050-750، 4)1350-1050، 5) 1650-1350، 6) 1950-1650 و 7) 2250-1950 متر. نمونه‌هاي گياهي در اوايل گلدهي از 25-20 سانتي‌متر انتهاي سرشاخه گلدار برداشت شدند. با استفاده از فرمول g K×/ 100× E = C و ميزان جذب در طول موج 590 نانومتر در دستگاه اسپكتروفتومتر، ميزان هيپريسين هر نمونه تعيين گرديد. اگرچه ميزان هيپريسين با تغييرات ارتفاع در دو منطقه تغييرات داشته است، اما تنها در درازنو اين تغييرات با ارتفاع همبستگي مثبت دارد. بالاترين ميزان هيپريسين استخراج شده براي توسكاستان در طبقه ارتفاعي750-450، معادل 26/0 ميلي‌گرم برگرم ماده خشك و براي درازنو در طبقه ارتفاعي2250-1950، برابر 25/0 ميلي‌گرم بر گرم ماده خشك بدست آمد كه نشان مي‌دهد در هر يك از مناطق مورد مطالعه يك حد ارتفاعي وجود دارد كه براي رشد اين گياه مناسب و بالاترين ميزان توليد هيپريسين را دارد.

Hypericum perforatum L. distributes in altitude 0–2000 meter from sea level in Golestan Province. In order to know about Hypericin content variations of Hypericum perforatum in Golestan Province, two natural habitats were selected, that were placed in west and east and called Drazno and Tuskaestan, respectively. For sample collecting, these habitats were divided to seven classes consist of: 1) 150-450, 2) 450-750, 3) 750-1050, 4) 1050-1350, 5) 1350-1650, 6) 1650-1950, 7) 1950-2250 meter from sea level. Samples were harvested from top of plants (20-25 cm) in flowering stage. The hypericin content was determined by spectrophotometer at 590 nm. Although it was varied by altitude variations, however Drazno has a positive correlation with the altitude variation. The highest content of hypericin was obtained from Tusakaestan sample (0.26 mg/g) in class 450-750 meter and from Drazno sample (0.25 mg/g) obtained in class 1950-2250 meter. These results suggested that there is a class in each habitat which are suitable for Hypericum growth and more hypericin yield.