پديد آورندگان :
رمضاني اول ريابي، حامد نويسنده دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني گناباد Ramezani Awal , H. , ارزماني، كوروش نويسنده كارشناس ارشد حشره شناسي پزشكي و مبارزه با ناقلين، مركز تحقيقات زيونوز، دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي Arzamani, K , عبايي، محمدرضا نويسنده مربي حشره شناسي پزشكي و مبارزه با ناقلين، عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران Abaie, MR , دلشاد، افشين نويسنده دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي،بجنورد Delshad, A. , نيك پرست، نادر نويسنده پزشك عمومي، معاونت بهداشتي، دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي Nikparast, N , رحيمي، رضا نويسنده دكتراي دامپزشكي، مديريت دامپزشكي شهرستان بجنورد Rahimi, R , ريحاني، محمد حسين نويسنده كارشناس بهداشت عمومي، معاونت بهداشتي، دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي Reihani, MH , فاضلي، رضا نويسنده كارشناس بهداشت عمومي، معاونت بهداشتي، دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي Fazeli, R , راثي ، ياور نويسنده استاد حشره شناسي پزشكي و مبارزه با ناقلين، دانشگاه علوم پزشكي تهران Rassi, Y
كليدواژه :
پشه خاكي , فون , وفور , ليشمانيوز احشايي
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: بيماري ليشمانيوز احشايي از بيماريهاي انگلي مهم است كه در آفريقا، آسيا، اروپا و آمريكاي جنوبي به شكل اندميك بروز مي‌كند. اين مطالعه به منظور شناسايي فون پشه خاكيها كه در انتقال اين بيماري نقش دارند، در استان خراسان شمالي انجام شده است، تا بتوان با برنامه‌ريزي اپيدميولوژيكي و اقدامات حشره شناسي در جهت پيشگيري از بروز بيماري قدم برداشت.
روش كار: اين مطالعه يك پژوهش توصيفي است كه به روش نمونه گيري تصادفي انجام يافت. به منظور انجام اين پژوهش، طي مطالعه مقطعي در فصل تابستان سال 1386 هر 15 روز يكبار، در روستاهاي انتخابي در دو شهرستان بجنورد و مانه و سملقان صيد پشه خاكيها با 3 روش تله چسبان، هندكچ (آسپيراتور) و تله پشه بندي با طعمه حيواني (سگ) انجام گرفت. پشه خاكيهاي صيد شده در آزمايشگاه بعد از مونته دايم بر اساس كليد تشخيص پشه خاكيهاي ايران شناسايي گرديد.
يافته‌ها: در مجموع تعداد 999 پشه خاكي از اماكن داخلي و خارجي شهرستان بجنورد و مانه وسملقان صيد گرديد كه گونه‌هاي Phlebotmus papatasi (94%) و Phlebotmus sergenti (6%) از اماكن داخلي و گونه‌هاي P. papatasi (8/52%)، Sergentomyia sintoni (1/20%)، P.kandelakii(1/6%)، S.pawlowski (8/6%)، S.dentata (2/4%)، P.sergenti (9/1%)، S.palestinensis (1%)، P.mongolensis (6/0%)، S.clydei (3/1%) و S.christophersi (3/0%)، P.perfiliewi (9/3%)، S.sumbarica (3/0%)، P.alexandrei (6/0%) از اماكن خارجي صيد گرديد.
نتيجه گيري: در بين گونه‌هاي صيد شده گونه P.kandelakii كه به عنوان ناقل بيماري كالاآزار شناخته شده است با وفور متوسط از اماكن خارجي صيد گرديد.
