جايگاه خـراسان بزرگ در ژيـوپوليتيك آب

The Position of the Great Khorasan In Water Geopolitics

خراسان بزرگ ايران به عنوان يك منطقه استرانژيك از گذشته، تاثير ژرفي بر تاريخ و تمدن جهان داشته است. اين منطقه با شماري از پديده هاي محيطي مشترك كه همنواختي هايي را در اين منطقه سبب مي شود، ساختار جغرافيايي- سياسي ويژه اي را نمايان مي سازد كه شايسته ي اطلاق واژه ي جغرافياي منطقه است. از سوي ديگر،اهميت ژيواستراتژيك، ژيواكونوميك، ژيوپوليتيك و ژيوكالچر كشورهاي واقع در خراسان بزرگ در قرن 21 بر كسي پوشيده نيست و مدعيان كسب قدرت جهاني و منطقه اي همواره نگاه ويژه اي به آن داشته اند. يكي از مسايل مورد توجه در اين منطقه مسيله ي آب است كه به عنوان يك عنصر غير قابل جايگزين اهميت فوق العاده اي در معادلات سياسي و اقتصادي منطقه داشته است. در اينمنطقه يپنجكشور اسلامي شامل افغانستان، ايران، تاجيكستان، ازبكستان و قرقيزستان قرار دارند كه داراي گذشته ي تاريخي، ويژگي هاي جغرافيايي، مشتركات فرهنگي، مذهبي و زباني، منابع مشترك و از همه مهم تر منابع غني آب مي باشند كه بستر مناسبي را براي همكاري و همگرايي بيشتر منطقه اي ايجاب مي كند. اين مقاله به تجزيه و تحليل نقش ژيوپوليتيك آب به عنوان يك مقوله ي استراتژيك در منطقه ي بزرگ و تاريخي خراسانمي پردازد و بر اين باور است كه همگرايي در ميان كشور هاي خراسان بزرگ بر اساس عامل مهم ژيوپوليتيكي آب،يكي از بهترين راه هاي ايجاد اتحاد منطقه اي با توانايي هاي بالقوه است.

From the past times, as a strategic region, the great Khorasan of Iran had a deep influence on the worldʹs history and civilization. Some common environmental phenomena causing similarities in the region have developed a special geographical-political structure which deserves applying the term "Geography of the Region". On the other hands, in the 21st century, the geostrategic, geo-economics, geopolitics, and geocultural importance of the countries located in the great Khoasan is undeniable. Those calling themselves world or regional powers have always a special attention to the region. Water as an irreplaceable matter has a great role in social and economical relations in the region. In this region, five Islamic countries including Afghanistan, Iran, Tajikistan, Uzbekistan, and Kyrgyzstan have a common historical past, geographical features, culture, religion, language, sources, and especially rich water resources which provide the ground for regional cooperation and convergence. This article deals with analyzing the geopolitical role of water as a strategic factor in the great and historical Khorasan. It is believed that the convergence of the countries in the great Khorasan on the basis of water geopolitical factor is a way of developing regional solidarity with potential abilities.