نقش مقررات ايمني زيستي، حفاظت زيستي و مرامنامه‌هاي اخلاقي و حقوقي در پژوهش‌هاي طب نظامي در اجراي اهداف كنوانسيون خلع سلاح بيولوژيك

Biosafety Regulations and Code of Conducts on Military Medicine Research Complying with Biological Weapons Convention

توسعه علوم پايه پزشكي، زيست‌شناسي و به‌ويژه روش‌هاي نوتركيبي ژن، مهندسي ژنتيك و فناوري زيستي در عرصه‌هاي مختلف تحقيقاتي، و نقش آن در زندگي و سلامت بشر و محيط زيست سبب گرديده است تا براي پيشگيري از آسيب‌هاي احتمالي و يا بروز خطرات پيش‌بيني نشده حاصل از پژوهش‌هاي علمي، مقررات ايمني زيستي، حفاظت زيستي و مرامنامه‌هاي حقوقي و اخلاقي جهت محققين، كارشناسان آزمايشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي تنطيم گردد. مقررات ايمني زيستي، اخلاقي و حقوقي مختلفي در اين زمينه توسط سازمان‌هاي بين‌المللي مانند سازمان بهداشت جهاني، پروتكل ايمني زيستي كارتاهنا وابسته به كنوانسيون تنوع زيستي و همچنين توسط كشورهاي مختلف جهت كنترل خطرات ناشي از فعاليت‌هاي آزمايشگاهي با عوامل بيولوژيك خطرزا تهيه و تدوين شده است. كنوانسيون خلع سلاح بيولوژيك به‌عنوان يك معاهده بين‌المللي جهت پيشگيري از توسعه سلاح‌هاي بيولوژيك و بيوتروريسم تلاش دارد تا با فرايندهاي مختلفي احتمال اين تهديد خطرناك را كاهش دهد. متاسفانه روند اصلي توانمند نمودن اين كنوانسيون كه در طي مذاكرات چندين ساله جهت تدوين پرتكل الحاقي و اجرايي نمودن آن با مخالفت آمريكا در سال 2001 متوقف گرديده و روند جديدي جهت ادامه مذاكرات آغاز گرديد. مواد و روش كار: در اين تحقيق با گردآوري مطالب شامل مقررات ايمني زيستي و مقررات حقوقي تدوين شده توسط سازمان‌هاي بين‌المللي به بررسي نقش اين مقررات در اجراي اهداف كنوانسيون خلع سلاح بيولوژيك پرداخته شده است. نتايج: در اين روند موضوعاتي چون ايجاد مقررات ملي ايمني زيستي و حفاظت زيستي و همچنين تدوين مرامنامه‌هاي اخلاقي و حقوقي جهت پژوهش‌هاي علوم پايه و پزشكي و آشنا نمودن محققين و متخصصين رشته‌هاي پايه و باليني با تحقيقات موسوم به دومنظوره مطرح گرديده است كه موضوع سال 2005 اجلاس متخصصين بحث در زمينه تدوين اين مرامنامه‌ها بوده است و قرار است حاصل آن در اجلاس بازنگري ششم كنوانسيون مورد بررسي قرار گيرد. بنابراين ضرورت آشنايي محققين و دانشمندان رشته‌هاي مختلف به‌ويژه محققين طب نظامي با مقررات ايمني و مرامنامه‌هاي حقوقي و اخلاقي در اين زمينه وجود دارد.

Military medicine research is vital for protection against weapons of mass destructionsʹ specially threat of chemical and biological warfare and bioterrorism. Great advances in the life sciences, like biotechnology, genetic engineering and molecular biology have created a pressing need for steps that must be taken to reduce this threat to humanity. The biosafety regulations and code of conduct for scientists may provide a tool nationally adopted by each state party to the BWC convention in implementation of its obligations under the convention and in accordance with its constitutional process and put into force within its territory. The scientists should be encouraged to convene seminars, workshops and prepare research papers to raise the awareness. Training programs and materials on biosafety regulations and, GLP (good laboratory practice) and biomedical ethics should also be improved and inserted in university curricula. Codes of conduct should not leave individuals and scientists with the impression that codes are designed against them or their scientific activities. Due respect should be extended to the scientific community as members of the society who serve the noble objectives of humanity through the advancement of science. Wider contributions by the scientists in promotion, The promotion of international scientific and technological cooperation and exchange of information according to article X of the BWC regarding results of scientific research constitutes yet another effective assurance for the use of bio sciences to remain peaceful. Codes of conduct should avoid any restrictions on exchange of scientific discoveries in the field of biology for research, development, prevention, diagnosis and treatment or disease and other peaceful purposes.