بررسي نقش خيال در سلوك معرفتي ابن عربي

Study of the Role of Imagination in Cognitive Journey of Ibn Arabi

ابن عربي معتقد است در انسان نيروي ادراك كننده ديگري غير از عقل يافت مي‌شود كه عرصه فعاليت اين نيرو، پهنه «خيال» است كه در‌ آن، جمع ميان اضداد پديدار مي‌شود؛ زيرا نزد حس و عقل جمع ميان دو ضد، ممتنع است. عالم خيال نزديك‌ترين دلالت به حق است، زيرا حضرت حق، اول است و آخر، ظاهر است و باطن، لذا عارف جز از راه جمع كردن ميان دو ضد، شناخته نمي‌شود. ابن عربي، خيال را منزل الفت جامع ميان حق و خلق و همان صورتي مي‌داند كه انسان بر آن آفريده شده است و اين آگاهي را نيرومندترين آگاهي مي‌داند كه به وسيله آن عارف و احديت حق را در كثرت خلق، ادارك مي‌كند. ابن عربي معتقد است خيال، تنها آنچه را داراي صورت محسوس يا مركب از اجزاي محسوس است و توسط قوّه مصوره تركيب مي‌شود، نگه مي‌دارد و از اين رهگذر صورتي را به دست مي‌دهد كه در حس موجود نيست، اما براي بيننده محسوس است. وي در نظريه عرفاني خويش، از عالم خيال به عنوان طريق معرفت الله نام مي‌برد. همچنين در نظر شيخ اكبر، عنصر خيال حلقه واسطه بين وجودشناسي و معرفت شناسي به شمار مي‌رود. چرا كه در قوس نزول ازآنجا كه معاني در عالم خيال تجسد مي‌يابند و گونه‌يي ديگر از هستي را برخوردار مي‌شوند و در قوس صعود نيز اجساد تروح يافته و لباس ديگري از هستي را مي‌پوشند. اين خيال است كه در هر دو حوزه، به شناخت آنها نايل خواهد شد. علاوه بر اين، شناخت صحيح از عالم و خداوند تنها در گرو كاركرد خيال مي‌باشد و كميت عقل در نظر وي در هر دو حوزه لنگ است.

Ibn Arabi believes that there is another understanding power in human being other than rationality whose range of activities covers "imagination" in which there are an accumulation of opposing forces, because it is impossible to have the combination of two opposites in front of sensation and wisdom. The world of imagination is the closest one to proving the Almighty because his Excellency is the one and the last, visible and invisible, therefore, a mystic is not understood without amassing the opposites. Ibn Arabi believes that imagination is an informal place between Him and people and the same shape created for mankind. He takes this knowledge as the most powerful kind that is realized by mystics and the eternity of God is in the majority of people. He believes that imagination maintains only what is tangible or a combination of tangible elements and is integrated through perceptions and out of that is a sensation that is not sensible but is tangible for the viewer. He calls imagination as the divine understanding in his mystical theory. Also, in his views the element of imagination is the linking chain between epistemology and existentialism because upon descending when meaning is personified in imagination and takes another type of existence , upon ascending the corps are spirited and get another type of dressing in existence. It is imagination that in those two fields are recognized . in addition, true recognition of cosmos and God could be found merely through imagination and the quantity of wisdom is his beliefs lingers in them.