برآورد زيتوده و ذخيره كربن برگ گونه بنه در باغ گياه شناسي ملي ايران

Estimation of leaf biomass and leaf carbon sequestration of Pistacia atlantica in National Botanical Garden of Iran

باغ گياه شناسي ملي ايران متشكل از كلكسيون هاي بومي و غيربومي متعددي است كه قطعه هاي بومي آن شامل گونه هاي درختي و درختچه اي متنوعي از جنگل هاي طبيعي ايران است. يكي از گونه هاي بومي باغ بنه (Pistacia atlantica) است كه تراكم زيادي در برخي كلكسيون هاي بومي باغ دارد. درختان و درختچه هاي باغ هاي گياه شناسي در جذب دي اكسيد كربن جو و تلطيف هوا نقش مهمي دارند و در تمام نقاط دنيا از اهداف اصلي احداث باغ هاي گياه شناسي به شمار مي روند، از اين رو در اين پژوهش زيتوده و ذخيره كربن برگ گونه بنه بررسي شد. به اين منظور با استفاده از روش نمونه برداري طبقه اي تصادفي، 30 اصله درخت بنه گزينش شده و فاكتورهاي كمي مورد نظر در آنها اندازه گيري شد. سپس برگ هاي يك قطاع 45 درجه از سطح تاج جمع آوري، توزين (وزن تر) و پس از خشك كردن در داخل آون، دوباره وزن (وزن خشك) شد. پس از سوزاندن مقدار كافي از برگ هاي خشك شده در كوره الكتريكي و توزين خاكستر، وزن مواد آلي برگ و مقدار كربن برگ ها به دست آمد. همچنين مقدار دي اكسيد كربن جذب شده از جو توسط برگ ها و همچنين روابط آلومتريك محاسبه شد. بر اساس نتايج حاصل، متوسط زيتوده برگ، متوسط ذخيره كربن برگ و متوسط مقدار جذب دي اكسيد كربن از جو در هكتار به ترتيب، 4/69، 2/26 و 3/96 كيلوگرم به دست آمد و از اين نظر اختلاف بين طبقه هاي قطري مختلف درختان نمونه معني دار نبود. در بررسي روابط آلومتريك نيز پس از تعيين روابط رگرسيوني مناسب مشخص شد كه فاكتور قطر متوسط تاج، تاثيرگذارترين متغير بر زيتوده برگ و ذخيره كربن برگ است.

National Botanical Garden of Iran (N.B.G.I) consists of different native and exotic collections. Pistacia atlantica is one of the main species which has remarkable density in native collections. Woody species existed in national botanical gardens throughout the world have effective role to absorb CO2 from atmosphere. In this research, leaf biomass and leaf carbon sequestration of Pistacia atlantica was studied in N.B.G.I. At first, 30 trees were selected using stratified random sampling method and quantitative parameters were measured. All leaves of 1/4 crown area were gathered, weighted and dried. Enough quantity of leaves was burned in electrical kiln to calculate the Carbon storage. Finally, amount of atmosphere CO2 absorption was determined and allometric regressions were calculated. Based on results, mean of leaf biomass, mean of leaf Carbon sequestration and mean of atmosphere CO2 absorption were 69.4, 26.2 and 96.3 kg per hectare, respectively. Diameter difference had no effect on leaf biomass and leaf Carbon sequestration. There was good relationship between mean diameter of crown with leaf biomass and leaf Carbon sequestration.