تاثير فعاليت هاي تفرجي بر پوشش گياهي و خاك پارك جنگلي (مطالعه موردي: پارك جنگلي چقاسبز ايلام)

Impact of recreational activities on vegetation and soil in forest park (Case study: Choghasabz forest park-Ilam)

در اين تحقيق تاثير تغييركاربري مناطق جنگلي به پارك هاي جنگلي بر پوشش گياهي و خاك در پارك چقاسبز استان ايلام بررسي شده است. به اين منظور 3 منطقه 30 هكتاري شامل مناطق بدون تفرج، تفرج متوسط و تفرج شديد مشخص شد. براي برداشت داده ها، در هر منطقه20 قطعه نمونه به روش منظم تصادفي با ابعاد شبكه 150×100 متر، پياده شد. نوع و درصد پوشش گونه هاي علفي در 4 ريز قطعه نمونه 5/1 متر مربعي در هر قطعه نمونه ثبت شد. در هر قطعه نمونه از عمق 0 تا30 سانتي متري افق معدني، 3 نمونه خاك برداشته شد و يك نمونه تركيبي به آزمايشگاه انتقال يافت. براي حذف عامل ذهنيت و درك بهتر ساختار پوشش گياهي و تعيين گراديان عمده تغييرات در ساختار پوشش گياهي سه منطقه، از روش تجزيه و تحليل خوشه اي و تجزيه و تحليل تطبيقي قوس گيري شده استفاده شد. تجزيه و تحليل تطبيقي متعارفي براي تعيين مهم ترين عامل هاي خاك تغيير پذير در سه منطقه به كار گرفته شد. نتايج نشان داد پوشش گياهي منطقه با تفرج شديد با منطقه با تفرج متوسط و منطقه بدون تفرج كاملاً متفاوت است و در يك دسته مجزا گروه بندي مي شود. درصد كربن آلي، ازت كل، فسفر قابل جذب، پتاسيم تبادلي و عمق لاشبرگ در مناطق با تفرج شديد كاهش يافته، ولي بر مقدار pH و وزن مخصوص ظاهري اين منطقه افزوده شده است.

This study is aimed to access the impact of land use change (from forest areas to forest parks) on vegetation and soil in Parisan’s park (Ilam Provience). For this purpose, three zones including non-recreation, extensive recreation and intensive recreation were chosen. In each area 20 sample plots in a systematic random design (100 m × 150 m) were established. Herbaceous species type and their coverage were recorded using 4 micro- plots (1.5 m2) within each sample plot. In each plot, three soil samples were taken from 0-30 cm depth and a mixed sample was transferred to soil laboratory. Cluster Analysis and Detrended Correspondence Analysis were used for better understanding of the vegetation structure, to avoid subjective classification and to indicate the major gradient of variation within the vegetation structure of three areas. Canonical Correspondence analysis was applied to determine important soil variables of three areas. Results showed that the vegetation in intensive recreation area was completely different from non- and extensive recreation areas and was classified as distinctive group. Total nitrogen, organic carbon, phosphorus and exchangeable potassium and litter depth were decreased in the intensive recreation area, but pH and bulk density were increased.