تاثير فلسفي ابن‏رشد بر ابن‏ميمون يهودي در اندلس قرون وسطا

The impact of Ibn Rushdʹʹs Philosophical Thought on the Jewish Ibn Meymun in Medieval Andalusia

ابن‏رشد يكي از فيلسوفان مسلمان است كه با ترجمه و توضيح آثار ارسطو و ارتباط ميان عقل و دين، تاثير فراواني بر انديشمندان مغرب‏زمين به ويژه يهوديت گذاشت. يكي از يهودياني كه از ابن‏رشد متاثر شد، ابن‏ميمون مي‏باشد. در يهوديت، فيلون گام‏هاي مقدّماتي را در ارتباط عقل و دين در حوزه يهوديت برداشت، ولي بعدها انديشه‏هاي ضديوناني و عدم تلاش عقلاني براي اثبات مسايل ديني پديد آمد تا اينكه در قرن دوازدهم جريانات اصلي انديشه اسلامي، مكاتب ارسطويي و نوافلاطوني به طور پيوسته تاثير عميقي بر انديشه يهوديت گذاشت كه در انديشه موسي‏بن ميمون تجلّي يافت. يكي از نكات مهمي كه در اين پژوهش به اثبات مي‏رسد، تمايل ابن‏رشد و ابن‏ميمون به خردورزي در كنار دين‏مداري است و نكته مهم ديگر، تاثير فلسفي ابن‏رشد بر انديشه‏هاي فلسفي ابن‏ميمون يهودي است. هدف از اين پژوهش كه با روش توصيفي ـ تحليلي صورت گرفته، واكاوي آراي ابن‏رشد و ابن‏ميمون در تعامل عقل و دين، و تاثير انديشه‏هاي ابن‏رشد بر تفكر فلسفي يهوديت به ويژه ابن‏ميمون است.

Ibn Roshd is one of the Muslim philosophers who had great influence on western scholars, especially the Jewish through his translating and explaining of Aristotleʹs works and the relationship between reason and religion. Ibn Meymun is a Jewish thinker who was influenced by Ibn Rushd. In Judaism the preliminary steps on the relationship between reason and religion were of special interest to Philo of Alexandria. Later on, anti – Hellenistic thoughts and non- intellectual attempts to prove religious matters had developed. In twelfth century, the Jewish thought was deeply influenced by main trends of Islamic thought and Aristotelian and neo–Platonian schools, which was manifested in Musa b. Meymunʹs thought. Using a library survey method, the present paper investigates Ibn Rushd and Ibn Meymunʹs views about the interaction between reason and religion and the influence of Ibn Rushdʹs thoughts on Jewish philosophical thought and on Ibn Meymunʹs thought in particular.