بررسي مقايسه‌اي شيوع ديابت و فشارخون در مناطق روستايي استان فارس با مناطق روستايي كشورهاي منطقه‌ي مديترانه‌ي شرقي

The Comparison of Prevalence of Diabete and Hypertension Between Rural Areas of Fars and Rural Area of EMRO Region

مقدمه: از آنجا كه پايش و ارزشيابي وضعيت ديابت و فشارخون كمك شاياني به بهبود مراقبت‌هاي باليني و ارزيابي دقيق وضعيت اين بيماري‌ها در منطقه و حتي كشور و نيز مديريت برنامه‌هاي پيشگيري و كنترل ديابت، فشارخون بالا و عوامل خطر آنها مي‌نمايد، به نظر مي‌رسد پژوهش حاضر با ايجاد يك مقايسه‌ي مطلوب با وضعيت بيماري در مناطق روستايي منطقه‌ي مديترانه‌ي شرقي نسبت به مناطق روستايي استان فارس به اين مهم دست يازد. مواد و روش‌ها: پژوهش كنوني يك مطالعه‌ي مقطعي توصيفي ـ تحليلي است كه به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي بر پايه‌ي آمار موجود برنامه‌ي استاني وسيع غربالگري افراد بالاي 30 سال مناطق روستايي استان فارس درسال 1387 انجام گرفته است. براساس اين داده‌ها ميزان شيوع ديابت، فشارخون بالا و عوامل خطرساز آن‌ها محاسبه گرديده و علاوه بر تعيين ارتباط ديابت و فشارخون بالا با عوامل خطرساز سن، جنس، سابقه‌ي فاميلي، و سكته قلبي با آزمون‌هاي مجذور خي، آزمون تي و نرم‌افزارهاي spss نسخه‌ي 17 و ميني‌تب نسخه‌ي 15، مقدارهاي شيوع استاني با اين مقدارها در مناطق روستايي كشورهاي منطقه‌ي مديترانه‌ي شرقي مقايسه گرديده است. يافته‌ها: ميزان شيوع فشار خون بالا به ‌طور كلي 08/21% و ميزان شيوع ديابت در مناطق روستايي استان فارس 11/14% محاسبه گرديد. به‌طور كلي در مقايسه با مناطق روستايي كشورهاي منطقه‌يمديترانه‌ي شرقي ، ميزان شيوع فشار خون بالا در مناطق روستايي استان فارس كمتر از كشورهاي منطقه‌ي مديترانه‌ي شرقي، ميزان شيوع ديابت نيز به‌طور متوسط كمتر، و ميزان شيوع چاقي (30BMI > )، كمتر از ساير كشورهاي منطقه و ايران بوده است. نتيجه‌گيري: به ‌طور كلي هرچند ميزان‌ شيوع‌ به‌دست آمده در اين پژوهش نسبت به كشورهاي منطقه كمتر بوده، اما بايد دانست تعهد همگاني در راستاي اطلاع‌رساني پايه‌اي به اقشار در معرض خطر، و تعهد دولت و نظام سلامت به پايش مستمر سلامت، مي‌تواند تا اندازه‌ي بسيار بالايي در كاهش هرچه بيشتر بار بيماري‌هاي ديابت و فشار خون بالا و نيز عوامل خطر وابسته درميان ساير كشورهاي منطقه، موثر باشد.

Introduction: Since monitoring and evaluation of diabetes and hypertension in individuals/the population greatly contribute to improving both clinical care and following identification of disease in the region and even the country, and to manage prevent and control diabetes and hypertension and their risk factors, the goal of this study was to compare disease status in rural areas of Fars province and rural areas of the EMRO region. Materials and Methods: The current study is a descriptive-analytic cross sectional one that has been conducted in 2008 by randomized cluster sampling, based on data obtained from an extensive provincial screening plan for adults aged over 30 years in rural areas of Fars province. Based on these data, the prevalence of diabetes, hypertension and their risk factors were calculated and the relationship between diabetes and hypertension was determined by risk factors including age, sex, family history, and MI using Chi square and t-test and SPSS software version 17 and Minitab version, prevalences in 15 is rural areas were compared with the ones in EMRO region countries. Results: The prevalence of hypertension and diabetes rural areas of Fars province were calculated to be 21.8% and 11.14% respectively as compared with rural areas of EMRO region countries.The prevalence of diabetes was also lower on the average and the prevalence of obesity (BMI > 30), was less than other countries in the region and Iran. Conclusion: In general, although, the prevalence obtained in this study was lower than other regional countries, raising a wareness in high rish groups affected public commitment to basic information transmitting to high risk classes of the society should be taken into account and commitment by the health system administration and the government to sustain monitoring of health, to ensure curtailing the burden of diabetes and hypertension and associated risk factors among countries of the region.