بررسي انسان‌شناسي اسلامي و انسان‌شناسي وجودگرا و مقايسه‌ي آنها

A Comparative Study of Islamic Humanology and Existentialistic Humanology

در اين پژوهش، انسان از بعد ماهيت، آزادي و اختيار، مسيوليت، خودآگاهي و انسان كامل از ديدگاه دو مكتب اسلام و وجودگرا بررسي شده است. اسلام انسان را موجودي دوبعدي با فطريات و سرشت مشترك و آزادي و اختيار در انتخاب سرنوشت خويش معرفي مي‌كند؛ اما مكتب وجودگرا براي انسان هيچ‌گونه سرشت مشتركي قايل نيست و آن را مغاير با آزادي فردي مي‌داند. مكتب وجودگرا آزادي را حق انسان دانسته، با داشتن همين آزادي، او مي‌تواند سرنوشت خود را آن طور كه مي‌خواهد، بدون هيچ معيار خاصي تعيين كند و در نتيجه، او فقط در مقابل خود مسيول است؛ در حالي كه مكتب اسلام آزادي را حق انسان مي‌داند تا با انتخاب‌هاي خويش و بر اساس الگوي معرفي‌شده (انسان كامل) سرنوشت خود را تعيين كند و در نتيجه، در مقابل خدا، خود و خلق مسيول و پاسخگوست. مكتب اسلام به اجتماع توجه دارد و توجه به فرد در بطن جامعه است و با تك‌روي و خودمحوري مخالف است؛ در حالي كه وجودگرايان ملحد فردگرا بوده، تامين منافع فردي را اصل مي‌دانند و در واقع فردپرور هستند و به كل و منافع جمعي كمتر توجه دارند.

This research studies human based on some aspects including nature, freedom and freewill, responsibility, self-consciousness, and perfect human from perspectives of "Islamic humanology" and "existentialistic humanology." Islam describes human as a bidimensional creature that has freedom and freewill to form his/her fate, while the school of existentialism does not agree with Islamʹs standpoint. Islam believes that human is intrinsically social and so is not agreeable with monopoly as well as self-orientation, whereas existentialists emphasize individual benefits.