بررسي سنخ هاي ارزشي و تغييرات فرهنگي در خانواده

Value Orientation and Cultural Change in the Family

ارزش ها نقشي اساسي در تبيين، كنترل، هدايت و پيش بيني كنش هاي افراد ايفا مي كنند و شيوه جهت گيري، كنش و تعامل آن ها را نسبت به ساير افراد تعيين و هدايت مي كنند. بنابراين با توجه به اهميت ارزش ها در تعيين و هدايت رفتار و تعاملات اجتماعي در جامعه، بررسي موضوع اين مقاله به ويژه در جوامع چندفرهنگي مانند شهر بندرعباس، از اهميت بسيار بالايي برخوردار است. اين مقاله در صدد است با بهره گيري از نظريه هاي مربوط به تغييرات فرهنگي، ضمن شناخت وضعيت سنخ هاي ارزشي در بين اعضاي خانواده ايراني (والدين و فرزندان)، به بررسي تغييرات فرهنگي در خانواده بپردازد. داده هـاي ايـن تحقيق با تكميـل 393 پـرسشنامـه (200 نفر والدين و 193 نفر فرزندان) به روش مصاحبه حضوري، از خانوارهاي ساكن در شهر بندرعباس، گردآوري و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج حاصل از بررسي وضعيت سنخ هاي ارزشي، نشان مي دهند كه هم والدين و هم فرزندان، ارزش هاي مادي را نسبت به ارزش هاي فرامادي، در اولويت بالاتري قرار مي دهند. هم چنين نتايج نشان داد، ميزان رضايت از زندگي، تعامل اجتماعي و احساس خوشبختي فرزندان، بيشتر از والدين است و در مقابل والدين بيشتر به ارزش هاي مذهبي و خانوادگي توجه دارند. اين مسيله احتمالاً به دليل تاكيد بيشتر والدين بر ارزش هاي سنتي، مذهبي و خانوادگي باشد كه خود نيز، تحت تاثير شرايط اجتماعي شدن افراد در دوران اوليه زندگي اشان است. در يك جمع بندي كلي مي توان گفت، به دليل برآورده نشدن نيازهاي اوليه افراد در هر دو گروه از پاسخگويان (والدين و فرزندان)، اولويت هاي ارزشي بيشتر به سمت ارزش هاي مادي گرايش دارد. در واقع علي رغم ظهور و نمود بُعد سخت توسعه در جامعه آماري، بُعد نرم توسعه (تغييرات فرهنگي و ارزشي متناسب) هنوز تحقق نيافته است.

Values are considered the most powerful determinant factor in the cultural and social system of societies and play a crucial role in explaining, controlling, directing and predicting individualsʹ acts. They also determine and direct the way people orient, act and interact with each other. There-fore, based on Ronald Ingleheartʹs theory of value transformation and other theories, the present paper intends to examine the conditions of people’s value orientation in the population investigated in order to investigate cultural changes in Bandarabbasian citizens. The data for this study were obtained from 393 questionnaires completed by parents and children in the city of Bandarabbas through direct interview method. The analysis of the data re-vealed that respondents (both parents and children) had material value orientation. Thus, it may be concluded that people give higher priority to material values. Furthermore, the res-ults show that younger individuals, compared to older ones, give more priority to Meta material values. Hence, according to the findings of this study, it seems that people prefer material values and their value priority is more inclined toward this kind of values. Moreover, it appears that the province of Hormozgan is still experi-encing the hard dimension of develop-pment and it is still far away from soft dimension of development.