اعتبار و قابليت تكرارپذيري يك پرسش‌نامه‌ي بسامد خوراك براي ارزيابي الگوهاي غذايي اصلي در خانم‌هاي 45- 18 ساله، مورد پوشش شبكه‌هاي بهداشت درمان شمال و شرق تهران

Validity and Reproducibility of a Food Frequency Questionnaire for Assessing Dietary Patterns in 18-45 Years Old Women Supported by Health Care in the North and East of Tehran

مقدمه: تحليل الگوهاي غذايي روشي جديد در بررسي وضعيت تغذيه‌اي است. هدف اين پژوهش بررسي اعتبار و تكرارپذيري يك پرسش‌نامه‌ي بسامد خوراك براي ارزيابي الگوهاي تغذيه‌اي اصلي در خانم‌هاي تهراني بود. مواد و روش‌ها: با روش نمونه‌برداري تصادفي، 150 نفر خانم 45- 18 ساله انتخاب شدند. در ابتدا، پرسش‌نامه‌ي بسامد خوراك نيمه كمي از راه مصاحبه تكميل گرديد. از افراد درخواست شد، در مدت يك‌سال، هر ماه 2 بار مواد غذايي مصرفي خود يادداشت نمايند. در انتهاي سال، پرسش‌نامه‌ي بسامد خوراك دوم، تكميل شد. سپس الگوهاي تغذيه‌اي با روش تحليل عاملي مشخص شدند. يافته‌ها: در هر يك از اين 3 داده، 2 عامل مشخص و نمرات اين عامل‌ها محاسبه گرديد. براي بررسي تكرارپذيري پرسش‌نامه، همبستگي نمرات اين دو عامل در دو پرسش‌نامه‌ي اول و دوم با استفاده از روش پيرسون تعيين گرديد، ضريب همبستگي بين نمرات اين عامل‌ها بين 05/0- تا 11/0 بود. براي بررسي اعتبار پرسش‌نامه در تعيين الگوهاي غذايي، همبستگي نمرات اين دو عامل، ابتدا بين پرسش‌نامه‌ي اول و يادداشت خوراك (ضريب همبستگي پيرسون بين 29/0 - 16/0-) و سپس بين پرسش‌نامه دوم و يادداشت خوراك (ضريب همبستگي، بين 11/0 - 02/0) تعيين گرديد. نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد، الگوهاي غذايي به‌دست آمده با استفاده از پرسش‌نامه‌ي بسامد خوراك در افراد مورد مطالعه معتبر و تكرارپذير نبودند.

Introduction: Defining dietary patterns by factor analysis is an alternative approach to dietary assessment. Our aim was to assess both the validity and reproducibility of major dietary patterns, based on data from obtained using a food frequency questionnaire (FFQ) among Tehranian women. Materials and Methods: Using random sampling of registries, women aged 18 to 45 years were selected. The first food frequency questionnaire (FFQ1) was completed by trained interviewers. We asked our subjects to record their diet, 2 days per month, during 1 year. At the end of the year, a second FFQ (FFQ2) was again completed by interviewers. By conducting factor analysis, dietary patterns were identified. Results: Two factors were detected in the 3 sets of data. For assessing reproducibility, the Pearson correlation was assigned to detect the correlations between factor scores measured in FFQ1 and FFQ2. The reliability correlations for the factor scores between the 2 FFQs ranged from -0.05 to 0.11, for the 2 factors. The validity correlations for the factor scores between the FFQ1 and dietary records (ranged from -0.16 to 0.29, for the 2 factors) and between FFQ2 and dietary record (ranged from 0.02 to 0.11 for the 2 factors) were detected. Conclusion: Our results indicate that identification of dietary patterns, using a food frequency questionnaire, in this group was not a reproducible or valid method.