نوروتيسم، برونگرايي و مشاركت در فعاليت‌هاي بدني: ارزيابي مدل گرانشي

چكيده از دهه 1970 كوشش‌هاي زيادي در جهت فهم نقش تعيين‌كننده‌هاي عمده مشاركت افراد در فعاليت‌هاي فيزيكي و ورزشي انجام شده است. يكي از اين تلاش‌ها، فهم اين مساله بود كه آيا مشاركت افراد در ورزش نتيجه تفاوت‌هاي از پيش موجود شخصيتي آنها است يا آنكه تفاوت‌هاي شخصيتي در فرايند مشاركت افراد در فعاليت‌هاي بدني شكل مي‌گيرد. اين پژوهش با هدف تعيين تفاوت و مقايسه ميان ورزشكاران و غيرورزشكاران از نظر دو ويژگي شخصيتي نوروتيسم و برونگرايي و در پرتو مدل گرانشي و در قالب طرح پس‌رويدادي انجام شد. نمونه آماري 124 ورزشكار (69 مرد و 55 زن) كه به تازگي وارد باشگاه‌هاي بدن‌سازي شده بودند و 116 غيرورزشكار (51 مرد و 65 زن) بودند. اين پاسخگويان سپس به پرسشنامه پنج عامل بزرگ (BFI) پاسخ دادند. يافته‌ها نشان داد ميان ورزشكاران و غيرورزشكاران از نظر نوروتيسم (01/0 > P) و برونگرايي (01/0 > P) تفاوتي معنادار وجود داشت. تحليل رگرسيون لوجستيك نشان داد كه متغيرهاي اجتماعي- جمعيت شناختي (مدل اول) 9/18 درصد از واريانس مشاركت در ورزش را تبيين كردند. در مدل دوم، متغيرهاي نوروتيسم و برونگرايي، 9/7 درصد از تبيين واريانس مشاركت در ورزش را بهبود بخشيدند. نتايج پژوهش حاضر، اعتبار مدل گرانشي را تاييد كرده است كه بر وجود تفاوت‌هاي ازپيش‌موجود شخصيتي، مانند نوروتيسم و برونگرايي در مشاركت در فعاليت‌هاي بدني و ورزشي تاكيد مي‌كرد. افزون براين، با توجه به اهميت متغيرهاي نوروتيسم و برونگرايي، از نتايج اين مطالعه مي‌توان در مداخله‌هاي رفتاري به شكل تقويت برونگرايي و تضعيف نوروتيسم به‌منظور تقويت گرايش افراد به مشاركت در فعاليت‌هاي مختلف ورزشي استفاده كرد.