گزارش زنبور پارازيتوييد Entedon thomsonianus (Hym.: Eulophidae) از ايران

New record of Entedon thomsonianus (Hym.: Eulophidae) from Iran

در ميان زنبورهاي متعلق به بالاخانواده‌ي Chalcidoidea كه اخيراً از استان كرمان جمع‌آوري شده‌اند، يك جفت زنبور پارازيتوييد نر و ماده از خانواده‌ي Eulophidae و زيرخانواده‌ي Entedoninae مشاهده شد. در اين زيرخانواده، جنس Entedon از جنس هاي بزرگ به‌شمار مي آيد ولي تنها دوگونه ي Entedon biroi Erd?s (3) و E. ergias Walker (1) از ايران گزارش شده است. گونه اخير تحت عنوان E. leucogramma در برخي منابع از ايران گزارش شده است كه امروزه به عنوان مترادف (Synonym) هم در نظر گرفته مي‌شوند. اين نمونه‌ها در تاريخ 2/02/87 از محوطه‌ي باغ كشاورزي دانشگاه شهيد باهنركرمان جمع‌آوري شده است. نمونه‌ها پس از طي مراحل آماده‌سازي روي كارت‌هاي مخصوص چسبانده شده و توسط نگارنده‌ي سوم تحت عنوان Entedon thomsonianus Erd?s, 1944 شناسايي گرديد. اين گونه به گروه گونه‌اي sparetus تعلق دارد (2). گونه‌هاي متعلق به جنس Entedon همگي پارازيتوييد داخلي سخت‌بالپوشان (Coleoptera) گياهخوار هستند و گونه‌ي فوق براي نخستين بار به عنوان پارازيتوييد سخت‌بالپوشان خانواده‌هاي Buprestidae و Curculionidae از كشور مجارستان توصيف شده است. اين گونه از كشورهاي آذربايجان، آلمان،‌ اسپانيا، اكراين،‌ بلغارستان،‌ تركيه، تركمنستان، فرانسه، گرجستان، روسيه، مقدونيه و يونان گزارش شده است (4) و اين گزارش محدوده‌ي پراكنش آن را تا ايران نيز گسترش مي‌دهد. برخي از مشخصات مورفولوژيكي مهم اين گونه كه امكان تفكيك آن را از ساير گونه‌ها فراهم مي‌نمايد عبارتند از: فاقد شيار پيشاني، ساق پاي جلو داراي يك نوار كم رنگ طولي در بخش جلويي، حاشيه جلويي كليپيوس صاف، ران پا بلند و باريك، حاشيه‌ي انتهايي بال جلو فاقد ريشك،‌ شاخك جنس نر داراي فونيكول 3 بندي و گرز انتهايي 2 بندي.

Within the recently collected chalcidoid wasps from Kerman Province, we found a male and a female of eulophids belonging to the subfamily Entedoninae. In this subfamily, the genus Entedon is a large genus, but only two species Entedon biroi Erd?s (3) and E. ergias Walker (1) have been reported from Iran. The second species has been reported from Iran under E. leucogramma (synonym of E. ergias). These small wasps were collected on April 21, 2008 at agricultural garden of Shahid Bahonar University of Kerman. Specimens were mounted on point cards. Identification was made by third author as Entedon thomsonianus Erd?s, 1944. This species belongs to the sparetus-group (2). The species belong to the genus Entedon develop as endoparasitoids of phytophagous Coleoptera. Entedon thomsonianus was described from Hungry where it had been found parasitizing the Buprestidae and Curculionidae. This species also occurs in Azerbaijan, Bulgaria, France, Georgia, Germany, Greece, Macedonia, Romania, Russia, Spain, Turkey, Turkmenistan and Ukraine (4). This new report extends distribution range of the species to Iran. Some morphological characters of E. thomsonianus that can help to separate it from other closely allied species are: without front sulcus, fore tibiae with one pale frontal longitudinal stripe, anterior margin of clypeus truncate, slender femura, apical margin of fore wing bare, male antennal funicle 3-segmented and clava 2-segmented.