مطالعه اي بر تعارض تكاليف كار با تكاليف خانواده در مراحل رشدي

The Conflict between Job and Family Life in Different Developmental and Educational Stages among Isfahan Gas Employees

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسي تعارض تكاليف كار با تكاليف زندگي خانوادگي در مراحل رشدي و تحصيلي مختلف بوده است. زمينه ي نظري اين پژوهش مبتني بر برخورد مراحل رشد رواني اجتماعي اريكسون (سه مرحله ي آخر) با دنياي كار و تاثير آن بر زندگي خانوادگي بوده است. روش: جامعه ي آماري اين پژوهش، شامل تمام كاركنان ايستگاه‌هاي منطقه ي دو عمليات انتقال گاز (اصفهان) مشتمل بر 613 نفر بوده است كه در سال 1389 مشغول به كار بودند. با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي 150 نفر از كاركنان ايستگاه هاي منطقه ي دوعمليات انتقال گاز انتخاب شدند كه در نهايت 124 پرسشنامه جمع آوري شد (نرخ بازگشت 83 درصد) كه به پرسشنامه ي تداخل كار- خانواده پاسخ دادند. يافته ها: نتايج حاصل از تحليل داده ها بيانگر آن بودند كه با افزايش سن و با توجّه به مقتضيات مراحل تحوّل رواني اجتماعي اريكسون، سرريز شدن مسايل كاري به زندگي خانوادگي كاهش مي يابد. همچنين يافته هاي پژوهش نشان دادند كه با افزايش سطح تحصيلات، تداخل خانواده-كار تشديد مي گردد. نتايج: همبستگي منفي مراحل سني و ادراك تداخل كار-خانواده، با استفاده از نيازمندي ها و منابع در دسترس افراد براي برآورده كردن اين نيازمندي ها در مراحل تحوّلي متفاوت، قابل تبيين است. همچنين در تبيين همبستگي مثبت سطح تحصيلات و ادراك تداخل كار-خانواده مي توان به افزايش آگاهي از مسووليّت هاي خانوادگي و افزايش مسووليّت هاي شغلي در اثر افزايش سطح تحصيلات اشاره كرد. با توجّه به نتايج تحقيق به نظر مي رسد با مديريت صحيح، نيازمندي هاي مراحل تحوّل فرد و همچنين برنامه هاي مداخله اي براي افراد با سطح تحصيلات بالا بتوان از سطح تداخل كار- خانواده كاست. اين پژوهش زمينه ي توجيه كاربردي اين مساله را فراهم كرده است. محدوديّت عمده ي اين پژوهش نوع بررسي مقطعي آن است كه دلايل آن ذكر شده است و البته با پيشنهاد يك پژوهش طولي راهي براي غلبه بر آن ارايه شده است.

Background and Aim: The current study was administered to investigate the perceived interference of work in family - which concerning family solidarity policies in the world, is one of the most important issues in family field- with special attention to Erikson psychosocial stages and its relation to educational level Materials and Methods: Statistical community of the current research involves the whole employees of District 2 of gas transition stations of Isfahan (613 persons), out of which 150 persons were selected via stratified random sampling method. Finally 124 employees completed work-family questionnaire (return rate=83 percent). Results: Findings indicate that with the increase of age (according to Erikson psychosocial developmental stages) the employees felt less intrusion of work spillover in their family life. Also, findings revealed that by with the increase educational level the conflict between work and family intensified. Conclusion: The negative correlation of developmental stages and perceived work-family interference can be explained by-personnelʹs needs and their accessible resources to satisfy these needs in different psychosocial stages. Also, the positive relation of educational level and perceived work-family interference is perhaps due to increased awareness of family responsibilities or increase of job responsibilities. The conflict between work and family can be resolved by effective management of the needs of different developmental stages and by special programs for highly educated persons. The current research provides concrete justification for this issue.